Tóm lược hội thảo khai thác bauxite Tây Nguyên

Truyền thống của làng báo điện tử Việt Nam là bài nếu có cái sai nhỏ thì len lén vào sửa, có cái sai lớn thì rút xuống phi tang. Nay Trang the Ridiculous xin phép giẫm đạp lên truyền thống: không sửa, để nguyên các lỗi và khuyến cáo bạn đọc thận trọng với đoạn có gạch dưới.

Cảm ơn chị Lilia đã nhắc nhở. Tiếc là em không có thời gian để làm một entry chi tiết về tranh cãi Trương Nhân Tuấn và Dương Danh Huy và một entry nghiêm túc về hội thảo bauxite hôm 9/4 vừa rồi.

+++++++

Kể ra cũng thú vị khi chứng kiến những cuộc tranh luận dữ dội như vụ Trương Nhân Tuấn vs. Dương Danh Huy (về tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông), Trịnh Cung vs Trịnh Công Sơn và các độc giả vs nhau, hoặc bên ủng hộ và bên chống các dự án bauxite ở Tây Nguyên.

Sẽ rất ngạo mạn nếu tôi nói rằng các cuộc tranh luận tuy có rất nhiều ý kiến và các bài viết, tham luận dài dằng dặc, nhưng đều có thể được tóm tắt lại chỉ trong một số ý chính khá… đơn giản (nhưng ra phán quyết ai đúng ai sai, giải pháp cuối cùng v.v. thì lại không đơn giản).

Vụ Trương Nhân Tuấn đả Dương Danh Huy (từ “đả” ở đây không hàm ý xấu, tôi dùng chỉ vì nó là một từ ngắn) chẳng hạn. Tranh cãi quyết liệt, người này bảo người kia thỏa hiệp (thậm chí nặng hơn - gián điệp Tàu), hoặc sai lầm trên phương diện khoa học… Tôi không hiểu mình có nhầm không – cái óc nặng nề ấy phải lâu mới nhớ ra và lâu mới hiểu. Nhưng vừa theo dõi vừa nghĩ thì thấy hai ông khác biệt nhau ở điểm này:

Dương Danh Huy: Việt Nam nên đề nghị vùng lãnh hải 12 hải lý quanh Hoàng Sa và quanh Trường Sa. Ít thế thôi, để còn giữ hòa khí với các nước Đông Nam Á, cùng các nước đó chống lại đối thủ lớn là Trung Quốc. Đừng tiếc. Ở đời phải biết mình là ai chứ.

Trương Nhân Tuấn: Việt Nam dứt khoát phải có vùng lãnh hải, đặc quyền kinh tế 200 hải lý quanh Hoàng Sa và Trường Sa, để mất vào tay Trung Quốc là cực kỳ nguy hiểm, coi như mất cả chủ quyền trên Biển Đông. Không lùi bước, không có mặc cả gì cả, biết Trung Quốc thế nào mà thỏa hiệp; hay là muốn bán nước à?

Về mặt luật quốc tế, 12 hải lý hay 200 hải lý là đúng thì tùy định nghĩa về HS – TS, là đá hay là đảo. Chỗ này luật quốc tế lại không quy định rõ ràng, cụ thể nên giải thích kiểu gì cũng được; HS – TS là đá mà cũng có thể là đảo... Vậy vấn đề chốt lại chỉ là phản ứng của Trung Quốc và khu vực sẽ thế nào với các đòi hỏi của VN, và cách ứng xử với Trung Quốc nên ra sao… Nhưng cái này thì ai mà biết! Có khi Trung Quốc và cả khu vực sẽ lồng lên, bảo Việt Nam tham lam, rồi căng thẳng gia tăng, tranh chấp mãi không bên nào nhịn bên nào. Có khi Trung Quốc sẽ nhún vì thấy đuối lý hoặc vì “mềm nắn rắn buông”. Chịu, không đoán được.

Vụ bauxite Tây Nguyên cũng vậy. Hội thảo 9/4 tại khách sạn lớn Melia Hà Nội được xem như sự kiện lịch sử - hình như đây là lần đầu tiên từ năm 1975 có phản biện, chất vấn công khai giữa các nhà khoa học và nhà đầu tư dự án (mà đứng sau lưng là chính quyền), đại biểu ngồi nghe ai cũng cho mình là đúng, và rất chăm chú, không ai bỏ về trước (như đa số hội thảo khác).

Tuy nhiên toàn cuộc tranh luận kéo dài từ 8h30 sáng đến 6h30 tối này, theo thiển ý của ngu Trang the Ridiculous, cũng có thể được tóm tắt lại như sau:

Bên phản đối dự án nêu các lý do môi trường, quốc phòng, hiệu quả kinh tế… để đề nghị stop dự án. Bên ủng hộ (nhà đầu tư + chính quyền TW và địa phương) đáp (cực kỳ thành khẩn): Vâng, vâng, chúng tôi biết, chúng tôi xin tiếp thu hết các ý kiến tâm huyết và xác đáng của các nhà khoa học. Chúng tôi cam kết sẽ không để những rủi ro đó xảy ra. Chúng tôi sẽ có trách nhiệm xã hội chứ, các vị yên tâm. Chúng tôi hứa. Chúng tôi thề.

Kiểu như, bên khoa học bảo: Dự án này gây ô nhiễm môi trường!

Bên đầu tư trả lời: Vâng, đúng là có gây ô nhiễm. Nhưng công nghệ hiện giờ cho phép xử lý ô nhiễm. Chúng tôi xin cam đoan sẽ sử dụng công nghệ hiện đại để bảo vệ môi trường.

Bên khoa học: Dự án này lôi kéo bao nhiêu người Trung Quốc vào Việt Nam, nguy hiểm lắm, hại an ninh quốc phòng lắm.

Bên đầu tư: Vâng, vâng. Chúng tôi sẽ hạn chế số người Trung Quốc vào Việt Nam. Và quả thật là cho đến giờ cũng mới có 500 người Trung Quốc tới Tây Nguyên để làm công tác giám sát dự án thôi mà, có làm gì đâu. Sau này chúng tôi sẽ đào tạo dân địa phương làm việc (mà cũng đang đào tạo rồi đấy), không tuyển người Trung Quốc đâu ạ.

Bên khoa học: Hiệu quả kinh tế của dự án thấp!

Bên đầu tư: Vâng, đúng là trước kia, theo tính toán của chúng tôi, hiệu quả kinh tế cao hơn. Nhưng tính toán xong thì lại có khủng hoảng kinh tế (đời nó lại chó thế chứ! – Trang the Ridiculous), vậy nên hiệu quả chắc sẽ giảm – giảm bao nhiêu thì chúng tôi sẽ xem xét điều chỉnh lại và sẽ công khai!

(Chỗ này, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nói một câu mà tôi thấy rất dân dã và đi vào lòng người: “Anh San (ông Phạm Bích San, đại diện VUSTA) có nói là hiệu quả kinh tế của dự án thấp. Vâng, đúng. Thấp thôi, chỉ thấp thôi, chứ lại như các đồng chí nào đó bảo là lỗ thì buồn quá! Làm dự án mà lại để lỗ thì buồn quá!”).

* * *

Nhà đầu tư (Tập đoàn Than – Khoáng sản VN, TKV) đã chuẩn bị rất kỹ các luận điểm luận cứ để khẳng định rằng họ sẽ cư xử rất có trách nhiệm với đất nước, với sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của vùng… Sẽ không để ai nghèo đói, không để môi trường bị tàn phá, không để văn hóa vùng bị mai một, không để an ninh quốc phòng bị đe dọa. Những gì các chuyên gia của TKV trình bày đều hợp lý, khoa học. Chưa kể nhiều chỗ chắc chắn là họ - những người trong ngành khoáng sản - hiểu hơn tất cả mọi chuyên gia thuộc các ngành khác, lý lẽ họ đưa ra chắc chắn chặt chẽ hơn.

Nhưng ở đây chỉ nổi lên 2 vấn đề:

1/ TKV là một doanh nghiệp. Vậy thì, chính phủ và TKV ơi, xin hãy đặt chức năng làm ra lợi nhuận của doanh nghiệp lên hàng đầu, còn chuyện trách nhiệm xã hội thì để sau đi. Ai cần TKV hy sinh tiền của đầu tư cho dự án bauxite, mà chỉ để phát triển kinh tế xã hội vùng Tây Nguyên. TKV cứ lo việc làm ra lợi nhuận cho mình đi đã.

2/ TKV hứa sẽ làm tất cả để xã hội yên tâm về dự án: nhập công nghệ tốt, đào tạo nhân lực địa phương tốt, giám sát nhà thầu Trung Quốc thật cẩn thận, tóm lại là sẽ bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế, giữ vững an ninh quốc phòng v.v.

Nhưng, nếu TKV không thực hiện được như thế thì sao nhỉ?

Giá như có một điều luật nào đó (hay một cái gì tương tự) nói rằng: OK, cứ triển khai đi, nhưng nếu TKV không làm được như cam kết, thì lãnh đạo TKV bị xử bắn, nhân viên TKV bị bỏ tù v.v. Thì chắc là sẽ chẳng có chuyện “Chúng tôi hứa, xin Đảng, Nhà nước và Nhân dân cứ an tâm” đâu. Khéo lại chả còn dự án nào nữa ấy chứ.

Tóm lại, xin được khái quát hóa vụ tranh luận về bauxite hôm 9/4 vừa rồi như thế này: A và B bất đồng ý kiến. A bảo B làm việc ấy, việc ấy sẽ đi vào sai lầm. B xin tiếp thu và hứa sẽ làm mọi cách để sai lầm không xảy ra. A hết nói.

+++++++

Kết: Trang the Ridiculous không bảo là A đúng B sai hay ngược lại đâu nhé, chỉ khái quát hóa, giản lược hóa cuộc tranh luận như vậy thôi. Còn A, B đúng sai thế nào, tương lai sẽ trả lời.

Dù vậy, nói nhỏ với các bạn, theo thiển ý của ngu Trang thì… khó mà tin ở trình độ quản lý, giám sát và công nghệ của nhà mình lắm, hẹ hẹ. Tuy nhiên, sau này nếu có chuyện gì xảy ra, chúng ta cũng sẽ không được biết đâu, nên khuất mắt trông coi, ta cứ yên tâm.

Còn các thế hệ sau ta phải tự lo đời chúng nó chứ. “Trẫm chết rồi, đời sau thế nào thì mặc” (Louis XIV).

Phim hành động: Nhiệt liệt hưởng ứng cuộc thi toàn quốc viết về biển, đảo VN

(Chép nguyên xi từ thông cáo báo chí) Cuộc thi tìm hiểu “Biển, đảo Việt Nam” do Ban Tuyên giáo TW, lần đầu tiên khởi xướng, với thành phần Ban tổ chức gồm Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ văn hóa – Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao, Bộ Tư lệnh Biên phòng, Bộ Tư lệnh Hải quân, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Quân đội Nhân dân, Báo Tài nguyên và Môi trường, Báo Quảng Ninh, Báo Bà Rịa – Vũng Tàu, Báo Tiền Phong, được chính thức phát động tại Hà Nội ngày 30 tháng 3 năm 2009.

Tham dự và chủ trì cuộc họp báo có ông Đào Duy Quát, Chuyên gia cao cấp Ban Tuyên giáo TW, Tổng Biên tập Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, Trưởng ban Tổ chức; ông Nguyễn Văn Đức, Thứ trưởng thường trực Bộ Tài nguyên và Môi trường, Phó trưởng ban thường trực; các vị lãnh đạo các Bộ, ngành; đại diện hơn 60 cơ quan báo đài TW và địa phương (gớm, làm gì đến, các bác cứ đỗ tương lên quá thể) đã đến dự và đưa tin cùng đông đảo khán thính giả quan tâm tới Cuộc thi tìm hiểu “Biển, đảo Việt Nam” đã đến dự. (Câu này lủng củng nhưng xin chép nguyên để tỏ sự trung thành với tinh thần bản gốc).

Phát biểu tại cuộc họp, ông Đào Duy Quát nhấn mạnh:

- Các thế lực thù địch là nó chống phá ta gớm, gớm lắm các đồng chí ạ. Tôi có tổ chức đối thoại với các sinh viên tham gia cái cuộc, cái cuộc kích động do các thế lực thù địch tổ chức tháng 12 năm 2007. Tôi có hỏi: Làm cái gì? Để làm cái gì? Tôi hỏi các anh các chị. Các anh các chị làm như thế, biểu tình Trường Sa Hoàng Sa là của Việt Nam như thế là lợi hay là hại? Lợi hay hại???

Cho nên là, các đồng chí ạ, cái quán triệt cái tư tưởng là phải rất sâu sắc. Quán triệt các quan điểm chỉ đạo của Trung ương là phải rất sâu sắc…

Ông Quát phát biểu độ 45 phút nhưng tôi không ghi âm thêm nữa vì sợ máy hết pin, đại khái là như vậy.

Từ hôm ấy không khí viết lách về Biển Đông yêu dấu, chủ quyền, quyết tâm bảo vệ chủ quyền v.v. có vẻ rộn ràng hơn thì phải. Ừ, viết thì viết chứ sợ gì. Tiền cả đấy. Cuộc thi viết sẽ có 3 giải Nhất, 7 giải Nhì, 10 giải Ba và 20 giải Khuyến khích. Giá trị quy ra tiền mặt của các giải thì người dân vào website chính thức của cuộc thi mà xem, dangcongsan.vn.

Lim dim ngồi dưới nghe bác Quát lim dim phát biểu, chợt hình dung nếu như đây là một bộ phim hành động Mỹ, có thể một phóng viên nam nào đấy (đẹp trai, dĩ nhiên) sẽ đi thẳng lên bục, tóm cổ áo bác Quát và nói rít qua kẽ răng:

- Fuck you! Mất rồi phải không?

Bác Quát sẽ lúng túng gỡ tay anh ta:

- Mất, mất cái gì? Anh muốn gì?

- Tôi hỏi, mất hết biển hết đảo rồi phải không?

- Anh điên à? Bỏ tay ra. Công an đâu! Giữ anh này lại.

Anh nhà báo sẽ cười nhạt:

- Tôi thấy không có lý do gì để Đảng và Nhà nước cho báo chí và nhân dân viết về biển đảo Việt Nam vào lúc này. Bao nhiêu lâu nay không ai được mở miệng nói về Hoàng Sa Trường Sa Cát Vàng Cát Dài, sao bây giờ lại thoải mái thế? Chỉ có thể là đã mất hết rồi, hoặc sắp mất, vào tay Trung Quốc, nên các vị cho dân chúng nói và viết, cốt để dọn đường cho sau này có cớ mà nói: “Đấy nhá, báo chí viết rồi nhé, toàn dân tham gia hưởng ứng bảo vệ chủ quyền rồi nhá, Đảng cũng cố gắng hết sức rồi đấy, dân chủ lắm rồi đấy… mà mất vẫn hoàn mất. Đấy là tại Trung Quốc mạnh quá, ép ta quá thôi, chứ đâu phải ta không cố sức?”.

Chàng nhà báo nói đến đấy thì cả tá công an xô lại. Có xung đột. Đấm đá. Chửi rủa. Cử tọa ở dưới rú lên… Trường đoạn này trong phim hành động thường kết thúc ra sao thì xin các khán giả tự tưởng tượng tiếp nhé. Trang the Ridiculous chỉ nghĩ được đến đấy rồi gục mặt xuống bàn ngủ mất.

Entry for March 17, 2009

“Trong đàm phán lãnh hải với Trung Quốc, nếu coi việc nghiên cứu và đưa ra các bằng chứng để xác lập chủ quyền là một mặt trận, thì đã và đang có một cuộc chiến không cân sức giữa giới nghiên cứu của hai nước, với phần thua thiệt thuộc về các học giả Việt Nam”.

Như thường lệ, tôi xin nhắc lại mẫu câu “không trách xyz được”. Người ta không thể ăn bánh mì, uống nước lã để nghiên cứu một việc không mang lại lợi nhuận nhiều và ngay lập tức. Người ta không thể yêu nước và yêu khoa học mãi. Cái niềm vui, sung sướng khi phát hiện ra nước mắm ra đời đầu tiên ở VN chứ không phải TQ, dần dần cũng phải tắt ngỏm khi giá thức ăn ở chợ lên vùn vụt và có một loạt hóa đơn tới kỳ thanh toán.

Tôi hiểu các học giả cũng ngại lắm chứ, khi phải động chạm vào vấn đề HS-TS, quan hệ Việt- Trung, tranh chấp lãnh hải. Học giả ngại là phải thôi, đến ký giả viết về lĩnh vực này còn ngại. Bởi vì, nói thật chứ, viết về HS-TS, quan hệ V-T, tranh chấp lãnh hải mệt bỏ mợ!

Phải chính xác tuyệt đối này, với dạng bài ấy một lỗi cũng không thể chấp nhận được.

Lại còn phải… khoa học này, đủ để không bị ai nói “con này tinh vi sờ ti con lợn sứ, biết đếch gì về luật biển, địa lý, cổ sử mà nói lăng nhăng, chỉ hại người đọc”.

Lại còn phải… dễ hiểu này, để ai đọc cũng hiểu, kể cả với các vấn đề như công pháp quốc tế, địa chính trị, sử học v.v.

Lại còn phải… hấp dẫn này, để ai thoáng nhìn thấy cũng phải lao vào đọc, và đọc cho kỳ hết (chứ đừng di chuột một phát xuống dưới bài rồi ấn backspace).

Lại còn phải… tế nhị, không nhạy cảm này, không động chạm này, cấm được nói thẳng những câu như “chính phủ ơi, ngươi ngu/ đểu lắm!!!”.

Lại còn phải… thẳng thắn này, không bóng gió, không ẩn dụ ẩn diếc gì cả, để ai cũng hiểu được. (Cái vụ hiểu nhầm, Trang the Ridiculous dính chưởng mấy lần rồi, phát sợ).

Lại còn phải… nhanh này, vì biết đâu chỉ ngày mai thôi là không bài nào lên được nữa.

Lại còn phải… sâu sắc này, để những người đi sau không dễ qua mặt.

Lại còn phải… nhân ái này, bảo vệ bằng được các nhân vật liên quan.

Tóm lại là mệt. Mà bài viết ra chắc gì đã được đăng? Nhà mình thì cũng chả có sổ đỏ ở HS - TS nữa. Đúng là "gái góa lo việc triều đình".

Xem ra đòi hỏi cũng giống như khi người ta bảo "người phụ nữ tốt phải là một mệnh phụ phu nhân trong phòng khách, một đầu bếp tài ba trong phòng bếp và một con điếm hạng nhất trong phòng ngủ".

But I am just a little woman, you know. Anyway, I’d rather stop moaning now so that you blog readers won’t feel tired.

Ma Chiến Hữu

Gửi tác giả Vũ Hoàng Linh của bài viết “Ma chiến hữu – bản tụng ca hay khúc tưởng niệm?”

Chúng tôi vô cùng thương tiếc báo tin: Bài viết của tác giả đã được đẩy lên mạng vào hồi 10h sáng thứ hai, ngày 2/3, và tới 14h30 cùng ngày đã bị dỡ bỏ.

Để tỏ lòng trân trọng đối với tác giả, chúng tôi xin đăng toàn văn bài viết này trên blog (như ở dưới). Chúng tôi rất tiếc không thể làm gì hơn.

Tiếp ngay sau đây sẽ là một phần việc hứa hẹn mang lại nhiều mệt mỏi và buồn tẻ. Đó là phần QUY TRÁCH NHIỆM. Mặc dù vậy, chúng tôi xin hứa sẽ đảm bảo sự trong sạch tuyệt đối cho tác giả.

Trân trọng

++++++

Ma chiến hữu - bản tụng ca hay khúc tưởng niệm?

02/03/2009 11:29

"Một cách nghĩ khác về chiến tranh. Một cách ca tụng riêng về chủ nghĩa anh hùng. Cuộc đối thoại giữa hai cõi âm dương, sự vướng lụy giữa con người và ma quỷ". Đó là lời giới thiệu nằm ở bìa 4 tiểu thuyết Ma chiến hữu của nhà văn Mạc Ngôn, tác phẩm kể về số phận những người lính Trung Quốc sau cuộc chiến tranh biên giới năm 1979.

Tên sách: MA CHIẾN HỮU

Tác giả: Mạc Ngôn

Dịch giả: Trần Trung Hỷ

Phát hành: NXB Văn học và Công ty Văn hóa Phương Nam

*****

Cuốn sách này nằm trong bộ sách 7 cuốn (*) của nhà văn Trung Quốc nổi tiếng Mạc Ngôn do dịch giả Trần Trung Hỷ chuyển ngữ.

Mạc Ngôn hẳn là một cái tên không còn xa lạ với độc giả Việt Nam. Các tiểu thuyết nổi tiếng của ông như Báu vật của đời, Đàn hương hình… từng gây xôn xao trên văn đàn Việt Nam, và nằm trong những cuốn sách bán chạy nhất trên thị trường. Chúng cũng có ảnh hưởng không nhỏ tới cách viết và đề tài viết của các nhà văn Việt Nam.

Không có độ dày đồ sộ như Báu vật của đời và Đàn hương hình, Ma chiến hữu là một cuốn sách mỏng, chưa đầy 200 trang.

Tiểu thuyết Ma chiến hữu (dịch từ tên tiếng Trung “Chiến hữu trùng phùng”, Nhà xuất bản Dân tộc xuất bản năm 2004) kể về số phận những người lính Trung Quốc sau cuộc chiến tranh biên giới năm 1979.

Mở đầu tiểu thuyết là cuộc hội ngộ giữa hai cựu chiến binh Quân Giải phóng Trung Quốc nhiều năm sau chiến tranh: Triệu Kim - cũng là nhân vật kể chuyện, giữ chức Tiểu đội phó trong chiến tranh và nay là sĩ quan Quân Giải phóng, và Tiền Anh Hào - thượng sĩ trong chiến tranh, nay là một hồn ma.

Triệu Kim và Tiền Anh Hào là hai người bạn thân từ thuở nhỏ, cùng lớn lên ở một làng quê nghèo tại một tỉnh miền nam Trung Quốc, từng cùng nhập ngũ và ở chung đơn vị, từng cùng mê say một cô gái, nhưng lúc này, họ thuộc hai thế giới vừa cách biệt lại vừa hòa quyện vào nhau.

Cuốn tiểu thuyết phảng phất chất u linh như trong Liêu trai chí dị của Bồ Tùng Linh: Các nhân vật người và ma gặp gỡ nhau trên cành cây, cùng uống rượu, câu cá, tán chuyện với nhau, hồi tưởng lại các kỷ niệm hồi nhỏ, và nhất là các kỷ niệm trong quân ngũ.

Thân phận người lính Quân Giải phóng Trung Quốc đi qua chiến tranh được Mạc Ngôn mô tả bi thảm, ngậm ngùi. Đó là người lính “đại anh hùng” Tiền Anh Hào sau khi thành ma: “Bộ quân phục của anh ta đã mục nát, tôi vừa chộp tay vào là nó đã rách toác trông như một loại giấy bồi bị thấm nước… Gương mặt đầy mụn sần sùi màu đỏ bầm đã kề sát mặt tôi: té ra là người cùng làng, là đồng đội của tôi, là Tiền Anh Hào, người đã hy sinh vào tháng hai năm một ngàn chin trăm bảy mươi chín trong một trận phản kích”.

Đó là Quách Kim Khố, cựu chiến binh, trở về quê cùng quẫn, cay đắng, chỉ biết đánh vợ, chửi bới, uống rượu và đập phá. Đó là Triệu Kim, cô độc sau chiến tranh, bạn bè thì kẻ chết, người như hóa dại.

“Chẳng cần người chết phải bận tâm”

Sự vô nghĩa của cuộc chiến tranh này (từ phía Trung Quốc) được Mạc Ngôn mô tả rất tài tình. Nhân vật trung tâm của tiểu thuyết là Tiền Anh Hào, người làm gì cũng dễ dàng, từ ném lựu đạn, đánh giáp lá cà cho tới “cưa gái”. Tiền Anh Hào được bạn bè dự đoán sẽ nổi bật trong chiến tranh, sẽ thành tư lệnh trong tương lai, sẽ lập nên sự nghiệp hiển hách, hùng tráng…

Nhưng kết cục của vị tráng sĩ này lại hết sức lãng xẹt. Anh ta tử trận trong trận đánh đầu tiên của mình, khi chưa lập được “chiến công” nào cho Giải phóng quân Trung Quốc. Nguyên nhân chỉ tại cái mông nhô lên quá cao của viên Tiểu đội trưởng nhát gan khiến cả tiểu đội lính Trung Quốc trở thành mồi cho pháo kích của đối phương. Ở đây như thể có một tiếng cười mỉa mai của tác giả, hay một lời than tiếc cho một cuộc chiến tranh “đầu voi đuôi chuột”, danh bất xứng nên ngôn cũng bất thuận.

Cái nhìn phê phán của Mạc Ngôn với cuộc chiến tranh tháng Hai năm 1979 còn được thể hiện qua tâm trạng đau xót của một ngàn hai trăm linh bảy hồn ma lính Trung Quốc tử trận. Đó là nỗi đau về thể xác, như lời bài thơ của một thi sĩ - tử sĩ trong quân đội Trung Quốc:

“Ai da! Đau quá! Đau quá, mẹ ơi! Đau quá,

Thân hình con đã bị đạn xuyên qua.

Viên đạn xuyên qua đập vào thân cây con đang tựa,

Nó cũng bị thương rồi kêu lên thê thảm: Mẹ ơi!”

Nhưng còn nữa là nỗi đau tinh thần, là tâm trạng bàng hoàng, cay đắng của hàng ngàn hồn ma quân sĩ từng hăm hở xông trận khi nhận ra họ chết vô nghĩa. Dẫu cho những lời huấn thị của viên chính trị viên sư đoàn có hăm hở thế nào cũng không làm khuây khỏa được tâm sự của họ.

Thêm một chi tiết đáng chú ý: Khi những người lính này chết trận, họ vẫn sinh hoạt quân ngũ như khi còn sống, và vẫn được chính trị viên chỉ đạo tư tưởng: “Không hiểu cũng chẳng sao, chuyện quốc gia đại sự không cần dân đen lo lắng, cũng chẳng cần người chết phải bận tâm”.

Có thật là “chủ nghĩa anh hùng”?

Trên lời quảng cáo ở bìa 4 bản dịch tiếng Việt của cuốn sách có nhắc tới “chủ nghĩa anh hùng”. Tôi không rõ đó là lời đề tựa của tác giả, của dịch giả, của nhà xuất bản phía Trung Quốc, hay nhà xuất bản Việt Nam.

Cũng không rõ dụng ý của Nhà Xuất bản Văn học và Công ty Văn hóa Phương Nam là gì khi giới thiệu cho bạn đọc về “chủ nghĩa anh hùng” của những người lính nước ngoài từng tham chiến ở Việt Nam.

Dù sao đi nữa, tôi cũng không tìm thấy lời ca ngợi chủ nghĩa anh hùng trong Ma chiến hữu, chỉ tìm thấy trong đó tâm trạng rã rời, xót xa của những người lính Trung Quốc. Điều Mạc Ngôn muốn nói hẳn không phải là chủ nghĩa anh hùng mà là tình đồng đội của những người lính cùng đi qua chiến tranh, ngay cả khi cuộc chiến đó bị lột trần, trở nên vô nghĩa trong mắt họ.

Có thể nói, Ma chiến hữu là “cố gắng” hiếm thấy của Nhà xuất bản Văn học khi giới thiệu cho độc giả Việt Nam tác phẩm của một nhà văn Trung Quốc nổi tiếng viết về chiến tranh biên giới 1979. Từ đó, độc giả có thể biết thêm cách nhìn của người Trung Quốc, nước láng giềng gần gũi với Việt Nam trong hơn 1000 năm qua.

Cuốn sách cũng như một lời gợi nhớ tới những sự kiện tháng Hai năm 1979, những sự kiện mà người Việt Nam chúng ta không bao giờ được lãng quên, khi có nhiều chiến sĩ và đồng bào đã nằm lại nơi biên cương Tổ quốc vì bom đạn chiến tranh.

Chỉ tiếc rằng lời gợi nhớ ấy lại đến từ một tác phẩm của nước bạn, và cho đến nay, vì nhiều lý do, người đọc Việt Nam khó lòng tìm thấy trong rừng sách xuất bản hàng năm những cuốn sách của các tác giả Việt Nam viết về cuộc chiến tranh này. Trong khi ở Trung Quốc, các nhà văn như Mạc Ngôn có thể viết về chiến tranh 1979, các cựu chiến binh có thể viết hồi ức về nó thì ở nước ta, hình như nó lại là một đề tài “nhạy cảm” nên tránh?

Gần đây, tập truyện ngắn Rồng đá của hai nhà văn Vũ Ngọc Tiến và Lê Mai do nhà xuất bản Đà Nẵng ấn hành bị thu hồi vì một số truyện bị coi là “có vấn đề”, trong đó có truyện ngắn Chú Mìn Phủ và tôi lấy bối cảnh chiến tranh biên giới 1979. Trong khi đó, tiểu thuyết Ma chiến hữu đề cập tới cùng cuộc chiến tranh đó của một tác giả Trung Quốc lại được phát hành.

Ở khía cạnh nào đó, việc không in Chú Mìn Phủ và tôi cũng có những lý do nhất định: Truyện khai thác sự ghê rợn và tàn bạo trong chiến tranh với những tình huống giật gân. Thế nhưng sự có mặt của Ma chiến hữu và sự vắng mặt của Rồng đá, hay những tiểu thuyết, hồi ký khác của Việt Nam về chiến tranh biên giới, trên các kệ sách cũng cho thấy sự bất hợp lý trong công tác xuất bản tại Việt Nam. Nên chăng có một sự đánh giá cởi mở và khách quan hơn cho các nhà văn của chúng ta?

Như lời nguyên Chủ tịch nước Lê Đức Anh đã nói trong một bài trả lời phỏng vấn: “Sự thực phải được nói ra. Mình chỉ nói sự thực thôi. Sự thực không được nói là cắt xén lịch sử. Như vậy sẽ nguy hiểm, bất lợi cho thế hệ mai sau”.

Đừng trách nếu các thế hệ tương lai của Việt Nam thờ ơ với lịch sử dân tộc, biết về Càn Long nhiều hơn về Quang Trung, về Đặng Tiểu Bình nhiều hơn về các nhà lãnh đạo xuất sắc của Việt Nam trong thế kỷ 20.

Có gì lạ đâu khi họ biết về “tài đức” của Càn Long qua các bộ phim truyền hình được “nhập khẩu” rộng rãi, chứ không biết rằng vị vua nhà Thanh này từng gửi hơn 20 vạn quân đưa Lê Chiêu Thống về nước năm 1789. Có gì lạ đâu khi những cuốn sách ca ngợi “nhà cải cách vĩ đại Đặng Tiểu Bình” được bày bán rộng rãi nhưng các phê phán về chuyện “đối nội, đối ngoại” của nhân vật lịch sử này lại hầu như vắng bóng.

Vũ Hoàng Linh

(*) Bao gồm các cuốn: Châu chấu đỏ, Bạch Miên Hoa, Trâu thiến, Con đường nước mắt, Ma chiến hữu, Hoan lạc (tiểu thuyết - bút ký), Người tỉnh nói chuyện mộng du (tạp văn). Tất cả các cuốn này đều do dịch giả Trần Trung Hỷ chuyển ngữ, Công ty Văn hóa Phương Nam cùng Nhà Xuất bản Văn học liên kết phát hành.

Tình biên cương

30 năm ngày Trung Quốc kéo quân sang “dạy cho Việt Nam một bài học”. Các thái thú Tàu đã kịp chỉ thị cho báo chí Nam Man trật tự, không được đả động gì tới “cuộc chiến biên giới phía Bắc”. Đấy là phía dân man thôi, còn phía thượng quốc vẫn có thể ôn cố tri tân thì phải (mình không biết tiếng Trung nên không dám phán bừa, nhưng chuyện thiên triều bật đèn xanh cho hệ thống truyền thông phi chính thống bàn thảo thì vốn vẫn có).

Không nói được thì hát vậy. Báo chí Nam Man đành ngồi nhớ lại các ca khúc của một thời chống Tàu mà hát vụng với nhau.

Và không viết hết trên báo được thì tung lên blog vậy. Vì chúng tôi biết, rằng viết về dòng nhạc biên giới này, chúng tôi vẫn còn nợ vài tác giả một lời nhắc tới họ. Như Ngày thơ Việt Nam đã luôn bỏ qua thơ văn của một nửa nước thời kỳ trước 1975, cái bài viết về “dòng nhạc biên giới” dài tới 2000 từ kia thiếu vài ca khúc không thể nào quên.

Xin tạ lỗi với Nguyễn Văn Đông và Châu Kỳ, hai nhạc sĩ Sài Gòn cũ. Bài hát của họ không được lưu hành, thêm nữa cái biên giới mà họ đề cập không phải là biên giới phía bắc, đưa vào sẽ lệch dòng. Nhưng làm sao quên được những câu hát thống thiết ấy.

Đèn hỏa châu

thắp đỏ từng đêm biên giới xa xôi.

Nhìn đèn không gian, đi hoang tìm kỷ niệm

Hôm nào mình ly biệt,

Anh dặn dò rằng mai mốt anh về… (Đêm hỏa châu – Châu Kỳ)

Cờ về chiều tung bay phấp phới

Gợi lòng này thương thương nhớ nhớ

Bầu trời xanh lơ… (Chiều mưa biên giới – Nguyễn Văn Đông)

Chẳng có bài hát phản chiến tiếng Việt nào đẹp đến thế, đẹp như Chiều mưa biên giới.

Khi nào cái biên giới lòng người này hết hẳn nhỉ? Để mình có thể “thú nhận” rằng mình yêu nhạc vàng cũng như yêu nhạc xanh, nhạc đỏ; rằng mình yêu Rừng lá thấp cũng không kém gì Đường hành quân đi giữa mùa xuân…

Bên cầu biên giới nữa. Hay nhất là lúc trùng hẳn xuống “Nhưng đường quá xa vời. Hương trời vẫn mê mải...”. (26 tuổi mà cụ Phạm Duy đã viết “tuổi xanh như lá thu rụng cuối mùa”, thế mới biết cụ cả nghĩ thật, giống Trang the Ridiculous ).

Suy cho cùng, thời bình, âm nhạc có tội gì đâu?

+++++++

Trích một bức thư gửi Trang the Ridiculous:

Quý Đoan Trang mến (dịch từ tiếng Anh “Dear Đoan Trang”),

1. Bài viết đánh Tàu ở tầm an toàn có thể, như thế tốt cho sức khỏe đấy.

2. Từ trước tới giờ, xem ra có mỗi cụ Lý Thường Kiệt nhà ta, vì lẽ bị sex confused nên mới phẫn chí lên đánh Tàu, mà lại thắng mới bỏ mẹ. Giá mà lúc ấy có tác phẩm "Bóng" thì xem ra cụ đã được an ủi hơn đôi chút và ở yên nhà với các chị các dì rồi.

3. Lần sau viết bài đề nghị gửi qua cho anh em đồng chí xem trước, đừng vì vài ba cốc trà Lipton rẻ tiền pha sữa nóng mà hung hăng đòi bọn Tàu phải khuất phục văn hóa Đại Việt như thế. Nhìn mà xem, hàng hóa và văn hóa của chúng nó ở khắp nơi, trong khi mình có mỗi đôi mắt nhìn tinh tường và cái giỏ xe có khóa.

Ôi, sao nỡ bỉ ta quá thế?

Trắc nghiệm

“Hắn” là số ít, “họ” là số nhiều.

1. Nguồn gốc của hắn: Tiểu nông - Mục tiêu cuộc đời: Tiểu chủ - Hành vi: Tiểu xảo - Tư cách: Tiểu nhân - Làm ăn: Tiểu thương - Suy nghĩ: Tiểu trí - Tư tưởng: Tiểu bá.

2. Tình cảm không dào dạt hơn cái ao làng - Nhìn quá ngọn tre là chóng mặt - Chỉ uống nước giếng khơi mới không đau bụng - Một ngày không ăn mắm tôm không chịu được - Phát minh lớn nhất là cải tiến xe công nông - Ý nghĩa cuộc đời là ăn miếng dồi chó - Mong ước lớn nhất là sống được hơn người - Sợ nhất là chết không được toàn thây.

3. Nếp sinh hoạt của những người như họ? Một người thì trùm chăn ngủ - nếu hai người thì tổ chức nấu nướng - ba người thì nói xấu người khác - bốn người trở lên thì họ chia bè “đánh nhau”. (Cái này không hẳn đúng, hai người thì vẫn trùm chăn ngủ chứ nhỉ, phải ba người trở lên mới làm những việc khác.

Này này, mọi người đừng nghĩ nhảm, thì nói chuyện một lát thể nào chả có người kêu mệt và buồn ngủ, thế không ngủ thì làm gì?)

4. Những người như họ, hễ chỉ có một thì có khi không rơi xuống hố, hai người thì đào hố bẫy người, có ba người đi với nhau thì có thể hơn một người sẽ rơi xuống hố do chính họ đã đào lên.

5. Hắn ham học nhưng để làm quan chứ không nhằm cải tạo cuộc sống. (Với riêng Trang the Ridiculous thì câu này không đúng vì tôi... có ham học đâu)

6. Họ con chấy cắn đôi khi nghèo khổ, nhưng họ chỉ mong con lợn nhà hàng xóm lăn ra chết.

7. Họ đánh nhau kiểu hội đồng từ sau lưng mà không dám đối mặt đánh nhau trên đấu trường.

8. Trong diễn đàn thì họ ngậm miệng, nhưng bàn thối chuyện ngoài quán nước.

9. Bao nhiêu tinh lực của họ dành cho sự lẩn lách để tồn tại - bởi vậy họ ưa những hình thức phi chính thống.

10. Đi đến đâu họ cũng lập chợ quê mà không thể làm ăn lớn. (Họ muốn làm ăn lớn lắm ý chứ - vì sĩ diện - mà không được)

11. Họ hay nói tình nghĩa nhưng dễ đánh nhau vỡ đầu vì món lợi nhỏ.

12. Họ cởi gan cởi ruột nhưng phong cách sống rất khép kín.

13. Hắn cười hinh hích để tự thưởng cho ý nghĩ của mình hơn là cười tươi với cái hay của người khác - hắn sướt mướt với cái thua thiệt của mình để hằn học với niềm vui của người khác.

14. Hắn coi cái gì cũng là nhỏ mà bỏ qua trong khi hắn không định nghĩa được cái lớn là gì. Việc lớn thì kinh, việc nhỏ thì khinh, việc bình thường thì không thích.

15. Họ có nhiều sáng kiến nhỏ nhưng không có khả năng biến những cái đó thành hàng hóa cạnh tranh.

16. Hắn vừa sùng ngoại vừa bài ngoại.

17. Hắn có khuynh hướng bới thù trong bạn hơn là tìm bạn trong thù.

18. Hắn rất khó dung nạp và đồng thuận với sự khác biệt.

19. Hắn rất "tinh tướng" vì không biết mình biết người.

20. Hắn luôn nghi ngờ, không phải để nhận thức lại thế giới mà chẳng thực tin vào cái gì. (Ừm, cái này thì trúng không giấu mặt vào đâu được)

21. Họ "dàn hàng ngang mà tiến" không hẳn vì sự hăng hái hay dũng cảm mà vì họ khiếp sợ cái đằng sau họ, và để sẵn sàng tranh nhau một cái gì đó phía trước.

22. Hắn có khả năng phi thường biến cái chính thống thành cái phi chính thống, để cái Tà của hắn tha hồ phát triển. (Ừm, cái này nữa, lại trúng không che được)

23. Hắn nhìn nhận đánh giá thế giới qua con mắt hấp háy gỉ nhoèn của mình và qua cái vốn hiểu biết "ếch ngồi đáy giếng" và đo vũ trụ bằng đơn vị dao quăng. Hắn bám vào cái thực tế chưa phát triển để thải loại cái lý thuyết phát triển để mong được yên thân.

24. Hắn phân thân biến hóa khôn lường theo cái cách của con sâu rau.

25. Hắn có thể nhẫn nại trong chiến tranh nhưng rất nôn nóng trong hòa bình.

26. Hắn gấp gáp hưởng thụ những sản phẩm văn minh của nhân loại, nhưng nền văn minh lại tự đặt dấu hỏi có nên cho hắn xếp chung hàng không?

27. Hắn rất thích phát ngôn như cãi nhau vì chẳng hiểu cái gì đến nơi đến chốn, chỉ muốn tỏ ra mình có vai trò quan trọng - giống như chó “sủa ma”.

28. Hắn có thể nói được những lời to tát, có cánh nhưng hắn không thể che giấu được sự tự ti, nhược tiểu.

29. Họ chỉ cần một dúm người cũng có thể làm nên một sự hỗn độn, tạo nên một vụ việc, một sự hư cấu, một sự hủy hoại môi trường. Và mỗi người trong họ đều thấy bế tắc hoang mang trong chính dúm người đó.

30. Trong cộng đồng của họ, mọi nghịch lý đều được coi là đương nhiên, ở đó "Quái" đi với "Quái" là thường. Và họ mất rất nhiều tâm lực để thỏa hiệp, chung sống với những nghịch lý đó để rồi bị giằng xé phân thân.

31. Hôm qua họ từng "Tiếng hát át tiếng bom" - cái chết không khiến cho họ sợ hãi, nhưng rất sợ sự chuyên chế mà họ cũng tích cực góp phần tạo nên như hôm nay.

32. Họ từng đánh thắng oanh liệt nhiều ngoại xâm nhưng họ đã góp phần tạo ra nội xâm rất nhiều lần, để rồi lại phải chống ngoại xâm.

33. Họ định đi? Một người họ không dám đi, hai người họ đi loăng quăng, ba người họ mất cả ngày để bàn xem nên đi đâu, bốn người trở lên thì họ không đi đâu nổi, thế là họ ở nhà cất lên bài hát Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng.

34. Họ đã tạo ra và đứng trong hàng ngũ trí thức: Nói rất hay, nhưng cái hay không có thật; nói rất đúng, nhưng cái đúng không phát triển. Họ học môn bắt rồng, rồi cũng hiểu ra trên đời không có rồng, thế là tìm cách dạy lại con cháu môn bắt rồng để kiếm sống.

35. Hắn không hiểu rõ về bản thân và cội nguồn của mình. Hắn lớn lên trong sự hư danh và dương dương tự đắc.

36. Hắn rất giỏi trong việc tầm thường hóa những khái niệm, những phạm trù thiêng liêng và sáng tạo nên những khảo dị theo kiểu dân dã. (Lại trúng không che được, thôi từ nay chừa )

37. Họ du nhập vào nhiều học thuyết, và họ du di giữa các học thuyết đó theo cách của người Bohemian.

38. Hắn không có tín ngưỡng chính thống, nhưng mê tín đến mức cực đoan, hắn gán cho Thánh Thần, Trời Phật những thuộc tính của chính hắn. Hắn đã làm quá nhiều điều không đàng hoàng đến mức tâm linh của hắn không yên ổn.

39. Hắn có thể bình tĩnh nằm hầm địa đạo hàng chục năm, nhưng khi trèo lên mặt đất thì hắn rất manh động.

40. Hắn luôn ngộ nhận 99% là của mình, mặc kệ một % còn lại là của ai đó. Hắn thường đuối sức, thỏa hiệp, nản lòng ở những phần trăm cuối cùng.

41. Hắn học rất nhiều nhưng luôn có khuynh hướng tách rời giữa lý thuyết với thực tiễn. Bởi vậy cái việc học của hắn trở thành hủ nho, cái việc hành của hắn trở thành chắp vá, cái kết quả của hắn thật thảm hại.

42. Khi gặp sự không thuận lợi hắn thường tìm kiếm nguyên nhân từ bên ngoài chứ ít khi phân tích nguyên nhân nội thân, vì vậy hắn thiếu cầu thị, không tiến bộ và đi đến ngộ nhận về bản thân.

(Bàn về văn hóa ứng xử của người Việt Nam - Nguyễn Tất Thịnh).

Thôi lại lố rồi...

Vừa giải tán được cái khóa số ở chiếc giỏ xe huyền thoại, Trang the Ridiculous lãnh ngay một cú “hạn” đầu năm.

Ngày đầu tiên đi làm trong năm mới. Phấn khởi, vui vẻ, đi bộ loăng quăng. Tổng kết sau Tết, trong các tin nhắn, thư, thiếp… chúc Tết mà Trang the Ridiculous vui sướng nhận được, đây là PM dễ thương nhất, của một thành viên trong tòa soạn.


Trang cưng của tụi em. Năm mới rồi, chuyện xưa cũ cất vào hộp nhé, nếu cần thì đốt đi thả tro ra sông Thị Vải (cho giống bác Kiệt kính mến hí hí và để cho nước ô nhiễm trôi tuột đi cho nhẹ nợ) để còn đón chờ nhiều thứ vui vẻ phấn khởi may mắn tốt lành hơn nhé.

Lúc nào cũng nhớ rằng bọn em cưng Trang cực, với lại tin tưởng vào sự uyên bác trí tuệ cao rộng nhân cách của Trang (nói tóm lại là cái TÂM và TẦM của Trang hí hí) và mong Trang ở tầm vi mô có thể viết ra những bài viết hay ho xương xẩu khiến cho tòa soạn được kiêu hãnh và ở tầm vĩ mô là có thể khám phá ra chủ thuyết phát triển kinh tế hòng cạnh tranh với Hội đồng Lý luận Trung ương như Trang hằng mong ước.

Khịt… kháy mình chuyện dùng từ nhàm đây mà, khiếp, bê nguyên câu người ta viết ra như thế bao giờ. Ừ, nhưng quả là mình cũng hay dùng từ “vĩ mô”, “vi mô” thật, năm vừa rồi chém gió hơi nhiều. Còn chuyện tìm chủ thuyết phát triển cho dân tộc Việt, chưa vội, các bạn ạ, chưa vội, và cũng không nên vội - dục tốc bất đạt. Cứ để Hội đồng Lý luận Trung ương hoàn thành dự án Đi tìm chủ thuyết phát triển cho dân tộc Việt hẵng, rồi ta tổng kết, đánh giá sau.

Đang mải nghĩ, tôi không nhận ra mình đang đi về hướng một cửa kính đóng kín. Lại vốn có cái tật (hay là tài? mà thôi, đúng là tật đấy, không phải là tài đâu bà con ạ) đi nhanh. Như đã từng nói đâu đó trên blog này, ngoại trừ việc ăn, còn lại, tôi làm gì cũng nhanh. Thế mới chết. Cứ tưởng tượng một người đi bộ với tốc độ như Trang the Ridiculous và xông thẳng vào cửa kính thì nó thảm thế nào. Cơ khổ, cũng tại… cửa kính trong quá cơ, trong suốt.

Rầm một cái! Tôi lao cả trán cả đầu cả mũi vào mặt kính. Chỉ kịp kêu oái một tiếng rồi ôm mặt luôn. Đáng kiếp, cái tội vừa đi vừa nghĩ. Hình như có mấy người đứng gần đó nghe tiếng, quay lại nhìn. Chắc họ tưởng mình bị thong manh, khoảng trống không đi, cứ đâm đầu vào cửa. Còn tôi thì chỉ thấy đau đầu, đã phải trừng mắt nhìn mọi thứ xem có trông một thành hai không. Vẫn bình thường, nhưng đã thấy máu dây ra tay... chết thật. Trang the Ridiculous hớt hải chạy vào WC xem thế nào, thì ôi thôi miệng sưng lên rồi, gãy răng rồi… Nhờ giời, gãy đúng cái răng giả, làm lại cũng đỡ. Như quảng cáo nước rửa kính Sunlight thế này đây!

Thế là phải cố thủ trong thành mấy hôm. Vác cái bộ dạng này đi đâu, người ta lại tưởng mình viết láo bị độc giả uýnh thì tai hại, sẽ phải giải thích rất lằng nhằng, mà nói ra chắc gì họ đã tin: Chuyện dài và buồn lắm bác ạ… Cháu húc đầu vào tường…

Lại nhớ chuyến bay đầu tiên của năm. Ra sân bay, Trang the Ridiculous vừa hăm hở tiến lại chỗ gửi hành lý thì bị hai người phụ nữ xô tới, mừng rỡ như bắt được của, nhờ “chăm nom giúp” một ông anh lần đầu tiên đi máy bay. 2 giây nữa ta sẽ được biết ngay rằng anh này chỉ khá hơn Forrest Gump một chút vì biết nói tiếng Việt!

Tội nghiệp anh, cao to, ăn mặc rất sành điệu, chắc chắn con nhà giàu, không may bị Down. (Nếu không, ít nhất đã có một đàn bà khổ sở). Cả buổi, anh chỉ lo Trang the Ridiculous bỏ anh mà chạy đâu mất! Cực chẳng đã phải lăng xăng bên cạnh, trò chuyện bằng thứ ngôn ngữ dễ hiểu nhất, không có “vi mô”, “vĩ mô” gì cả.

Đột nhiên có điện thoại di động gọi tới, tôi rút máy ra nghe. Chưa kịp dứt cuộc điện đàm thì anh Forrest Gump đã đứng lên đi vùn vụt. Trang the Ridiculous vội vã đuổi theo, vừa chạy vừa trả lời điện thoại. Không kịp. Anh chàng xông xáo đi thẳng vào... WC nữ, chắc thấy tiện, nó gần. “Ơ, ơ anh ơi…” - Tôi đứng sững một lát rồi đành phẩy tay bỏ qua. Nghĩ đâm tức lây cả hội thiết kế sân bay. Mù tịt về kiến trúc như Trang the Ridiculous mà còn biết xét về mặt đạo đức thì WC nữ nên luôn được xây ở phía trong, WC nam ở phía ngoài. Thế mà cái sân bay này… tệ thật!

Rồi cuối cùng cũng đưa được anh Forrest Gump lên máy bay, tắt (và lúc xuống máy bay thì bật) giúp điện thoại di động, đưa anh ta ngồi vào ghế, xong rồi đánh nhau để len về chỗ ngồi của mình. Càng nghĩ càng thấy mình giống nhân vật Eugene Proctor trong phim Pure Luck (mà ta dịch là Hoàn toàn may mắn): đi đâu cũng gặp chuyện xui, uống nước thì hít phải mũi, lên máy bay thì ong đốt, máy bay rơi v.v.

Đi về nhà. Có người trông thấy hỏi thăm:

- Chết chửa. Em sao thế?

- (không nói được, chỉ lấy tay trỏ vào mặt, ra hiệu: Em bị gãy tí răng)

- (phì cười) Đúng là chó cắn áo rách!

- (không nói được, nghĩ thầm: Ối anh ơi, có còn áo nữa đâu mà rách. Đây là chó cắn thẳng vào người rồiiiii).

Mới đầu năm đã gặp một loạt chuyện. Kiểu này cả năm ta yên tâm giữ vững danh hiệu THĐNLB rồi, chà…

+++++

Ảnh: mô phỏng hình Ông Cụ soạn Tuyên ngôn ĐL