Friday 25 December 2015

Đại sứ Mỹ: "Chúng tôi vẫn còn nhiều thứ để gây sức ép với Việt Nam"

Chiều 22/12/2015, chị Vũ Minh Khánh - vợ luật sư Nguyễn Văn Đài - và luật sư Hà Huy Sơn đã có cuộc gặp với Đại sứ Mỹ Ted Osius và tùy viên chính trị David V. Muehlke, tại nhà riêng của ông Osius.

Đến hôm nay, luật sư Nguyễn Văn Đài và cô giáo Lê Thu Hà bị bắt đã sáu ngày, nhưng gia đình của cả hai người vẫn không được liên lạc với họ, cũng nhưng không nhận được thông tin gì từ họ. Chị Khánh cho biết, mặc dù việc thăm nuôi thân nhân đang bị giam giữ là quyền của gia đình, nhưng phía cơ quan An ninh Điều tra (ANĐT) đã khước từ quyền đó của chị, nhất định yêu cầu chị phải làm đơn cho họ xét duyệt, “có gì sẽ báo sau”.

Chị Khánh cũng không nhận được thông tin gì cụ thể hơn về lý do bắt giữ, ngoài việc lệnh bắt nói rằng anh Đài vi phạm Điều 88 Bộ luật Hình sự. Cơ quan ANĐT cũng căn cứ Điều 88 để từ chối cho anh Đài và chị Thu Hà tiếp xúc luật sư sớm; họ nói người bị tạm giam, tạm giữ theo Điều 88 chỉ có thể gặp luật sư sau khi quá trình điều tra đã hoàn tất. (Tuy nhiên, sự thực là Điều luật này không hề có quy định gì về việc hạn chế quyền tiếp cận luật sư).

Ông Ted Osius chia sẻ với chị Khánh và khẳng định, Mỹ cũng như các quốc gia phương Tây ở Việt Nam đều rất tức giận với việc Bộ Công an bắt luật sư Nguyễn Văn Đài, cũng như đã lần lượt lên tiếng về vụ việc này. Ông cho biết, gần như ngay sau vụ bắt, ông đã có cuộc gặp Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang và Thứ trưởng Tô Lâm.

Được hỏi, “trong hai cuộc gặp đó, ông có thấy bất kỳ một tín hiệu, một manh mối nào từ phía công an, cho thấy tại sao họ bắt anh Đài và chị Thu Hà không”, Đại sứ Ted Osius lắc đầu: “Không. Họ vẫn chỉ đưa ra các lý do như họ đã từng đưa ra trong những lần bắt các nhà hoạt động khác. Tôi có nói với họ, rằng luật sư Nguyễn Văn Đài cũng như các nhà hoạt động đang bị họ giam giữ kia, đều là những người yêu nước, chỉ mong điều tốt đẹp cho Việt Nam, chỉ mong Việt Nam phát triển và hội nhập để trở thành một phần của thế giới. Nhưng ông Trần Đại Quang và ông Tô Lâm không đồng ý như vậy”.

Đại sứ Ted Osius cũng không trả lời được câu hỏi "có phải chính quyền Việt Nam đang muốn điều gì đó lắm, nên phải bắt luật sư Nguyễn Văn Đài để gây sức ép ngược lại với cộng đồng quốc tế".

Chị Vũ Minh Khánh lo ngại: “Phải chăng vì Việt Nam đã ký được nhiều hiệp định quốc tế về kinh tế, như TPP, FTA... rồi, nên bây giờ chính quyền Việt Nam trở mặt, phá bỏ các cam kết, bắt giữ người hoạt động nhân quyền để trả đũa và để gửi lời cảnh báo tới tất cả giới hoạt động nhân quyền-dân chủ?”.

Ông Ted Osius đáp: “Tôi lại diễn giải vụ bắt bớ này theo một cách khác. Tôi cho là với việc bắt anh Đài và chị Hà, Bộ Công an Việt Nam muốn gửi một thông điệp rằng họ đang rất mạnh và họ không e ngại điều gì cả”. Dù vậy, ông cũng thừa nhận, không hiểu sao chính quyền Việt Nam “liều” như thế (take a great deal of risks). “Họ đang chơi một trò chơi rất nguy hiểm. Họ đang liều cả với TPP, cả với tương lai kinh tế trước mắt”.

Chị Vũ Minh Khánh băn khoăn rằng nếu vậy, liệu có phải Mỹ và cộng đồng quốc tế, nhất là các quốc gia phương Tây, đã hết các cơ chế để có thể gây áp lực với Việt Nam. Đại sứ Ted Osius cười: “Không đâu. Mỹ vẫn còn rất nhiều đòn bẩy (leverage) để tạo sức ép. Tôi đang có trong tay bức thư của Dân biểu Alan Lowenthal phản đối vụ bắt giữ luật sư Nguyễn Văn Đài; ông Alan Lowenthal là người sẽ tham gia cho ý kiến quyết định việc Mỹ có thể đồng ý để Việt Nam gia nhập TPP không. Ngoài TPP, Mỹ còn nhiều đòn bẩy khác nữa. Và cũng không phải chỉ có lá thư của ông Alan Lowenthal đâu, đây chỉ là một trong số rất nhiều lá thư Chính phủ Mỹ đã nhận được trong những ngày qua, lên tiếng về vụ bắt luật sư Đài. Tóm lại, mọi việc chưa xong đâu”.

Tuy thế, Đại sứ Hoa Kỳ cũng nêu rõ rằng ông cảm nhận được sự cứng rắn của phía Bộ Công an, và chắc chắn chính quyền Việt Nam sẽ không thả luật sư Nguyễn Văn Đài sớm. "Có nhiều vụ việc, họ có những tín hiệu cho thấy mọi việc sẽ được giải quyết nhanh chóng, nhưng trường hợp này thì không. Tôi cũng không muốn gia đình nuôi hy vọng, nên tôi phải nói rõ là có thể chuyện sẽ kéo dài đấy".

Luật sư Hà Huy Sơn cho biết, anh Nguyễn Văn Đài là một nhà hoạt động rất ôn hòa và luôn nỗ lực tuyên truyền về các giá trị nhân quyền cho người dân. Luật sư đã làm đơn đăng ký bào chữa cho anh Đài, nhưng tất nhiên chưa được cơ quan ANĐT “duyệt”.

Kết thúc buổi gặp, ông Ted Osius khẳng định: “Chúng tôi sẽ làm tất cả những gì chúng tôi có thể làm. Chúng tôi sẽ không bỏ cuộc. (We won’t give up)”.

Từ trái sang: David V. Muehlke (Bí thư thứ nhất phụ trách chính trị, ĐSQ Mỹ), 
chị Vũ Minh Khánh, Đại sứ Ted Osius, luật sư Hà Huy Sơn.

Saturday 19 December 2015

Lịch sử blog Việt (cập nhật năm 2015)



2015

13/1: Bản rap chính trị ĐMCS (Địt Mẹ Cộng Sản) được đăng tải trên Youtube. Tác giả là Nguyễn Vũ Sơn, tức rapper Nah, một du học sinh Việt Nam tại Mỹ. Bản nhạc rap ngay lập tức gây bão trên mạng xã hội, mở ra một phong trào phản kháng có tên ĐMCS. 

Về sau, tiếp nối ĐMCS, một phong trào tự phát khác có tên Zombie ra đời, hướng vào người trẻ Việt Nam, với hình ảnh biểu tượng là cái đầu lâu không não của một con zombie, kèm slogan “Mở mắt ra, thông não đi”.

15/1: Trang Chân dung Quyền lực kỷ niệm một tháng ra đời (15/12/2014) với 24 triệu lượt truy cập (trung bình 800.000 lượt truy cập mỗi ngày), và những bài viết chấn động dư luận về “những gương mặt trong Bộ Chính trị khóa 11 và các gương mặt mới sẽ vào Bộ Chính trị khóa 12”: Nguyễn Phú Trọng, Trương Tấn Sang, cha con Phùng Quang Thanh-Phùng Thanh Hải, Nguyễn Xuân Phúc... Đặc biệt, Chân dung Quyền lực công bố một chuyện kinh hoàng về cái chết của Trưởng ban Nội chính TW Nguyễn Bá Thanh: “bị đầu độc”.

Trang này cũng dự báo chính xác ngày ông Nguyễn Bá Thanh được đưa từ Mỹ trở về nước. Gần một tháng sau, ngày 13/2, ông Thanh qua đời ở tuổi 62, sau hơn nửa năm vật lộn với căn bệnh rối loạn sinh tủy. 

27/1: Ông Võ Văn Minh, 35 tuổi, một chủ quán bún tại Tiền Giang, bị công an bắt trong vụ “con ruồi Tân Hiệp Phát”. Theo cáo trạng, trước đó ông Minh đã phát hiện một chai nước Number One của Tân Hiệp Phát có con ruồi bên trong, ông gọi cho Tân Hiệp Phát yêu cầu họ trả tiền (1 tỉ đồng) để đổi lấy sự im lặng. Tân Hiệp Phát đồng ý giao tiền, đồng thời bí mật báo công an. Khi ông Võ Văn Minh đến lấy tiền thì bị bắt tại chỗ, ông bị giam từ đó và đối diện mức án 20 năm tù về tội “Cưỡng đoạt tài sản”.

1/2: Ra đời trang Facebook Tẩy chay Tân Hiệp Phát, thu hút 26.000 thành viên chỉ trong một tuần, kịch liệt lên án cách xử lý khủng hoảng yếu kém và đạo đức kinh doanh tồi tệ của Tân Hiệp Phát: Gài bẫy, đẩy người tiêu dùng - khách hàng của mình - vào tù ngục. Trước khi bị đánh sập hoàn toàn vào ngày 8/8/2015, trong vòng sáu tháng tồn tại, nó đã có hàng chục nghìn độc giả; mỗi bài đăng được trung bình 200.000 like. 

9/2: Bộ Thông tin - Truyền thông tổ chức họp báo đấu tố báo Người Cao Tuổi, tiến hành xử phạt hành chính, thu hồi giấy phép của phiên bản điện tử của báo, thu hồi thẻ nhà báo của Tổng Biên tập Kim Quốc Hoa, đề nghị cách chức ông Hoa, và chuyển hồ sơ vụ việc sang Cơ quan An ninh Điều tra Bộ Công an.

10/3: An ninh - có thể được sự tài trợ của Tân Hiệp Phát - dựng lên trang Sự thật Tân Hiệp Phát, cố gắng chính trị hóa vấn đề dân sự, gieo rắc thuyết âm mưu, dựng lên một âm mưu khủng khiếp về “bọn phản động phá hoại nền kinh tế nước nhà”. Tân Hiệp Phát phủ nhận liên quan. 

14/3: Cây xanh trên đường Nguyễn Chí Thanh – nơi từng được bình chọn là “Con đường đẹp nhất Việt Nam” – bị chặt hạ. Hà Nội bắt đầu bước vào những ngày tháng chính quyền và xã hội dân sự mâu thuẫn quyết liệt xung quanh chuyện chặt hạ cây hàng loạt, vô tội vạ. (Xem thêm lịch sử phong trào cây xanh, ở ĐÂY).

19/3: Nhiều bạn trẻ là sinh viên các trường đại học ở Hà Nội đi dán slogan vận động bảo vệ cây và thắt ruy-băng xanh trên thân các cây xà cừ dọc đường Giảng Võ. Tiếp sau đó, một phong trào “thắt dải ruy-băng vàng lên cây” bắt đầu được phát động trên mạng xã hội Facebook. 

Lực lượng an ninh ra tay kiểm soát, quyết không để “thế lực thù địch” lợi dụng “sơ hở, yếu kém” của chính quyền Hà Nội trong vấn đề quản lý đô thị. Bạn trẻ dán ruy-băng tới đâu, công an và dân phòng đi theo gỡ tới đó, đồng thời bắt nhiều bạn về đồn răn đe.

22/3: Thành viên của một số tổ chức phi chính phủ (NGO, có đăng ký) ở Hà Nội tổ chức sự kiện Tree Hugs (ôm cây) tại hồ Thiền Quang, nhằm vận động bảo vệ môi trường, bảo vệ cây xanh.

25/3: Đại học Lâm nghiệp ra thông báo số 373/TB-ĐHLN-HCTH “chấn chỉnh” việc phát ngôn liên quan đến dự án chặt cây xanh ở Hà Nội. Theo đó, trường yêu cầu tất cả cán bộ, viên chức, sinh viên v.v. của trường nghiêm chỉnh thực hiện quy chế phát ngôn, ngăn chặn việc phát ngôn “ngoài luồng”. Trường viện dẫn cơ quan CA TP Hà Nội (Phòng PA83), song cơ quan này sau đó đã bác bỏ mọi sự liên quan. 

29/3: Một cuộc tuần hành mang tên Green Walk (Hành trình xanh) diễn ra tại khu vực Hồ Gươm, cũng do các nhân viên NGO tổ chức thông qua Facebook. Hàng trăm người đã đi bộ xung quanh bờ hồ, giương cao biểu ngữ phản đối chặt cây và yêu cầu minh bạch, công khai trong đề án “6700 cây xanh”. 

An ninh bắt đầu kiểm soát các nhóm (group) tổ chức tuần hành, cài người vào từng nhóm, tìm cách giành quyền kiểm soát và/hoặc khống chế ban admin hiện hành. 

30/3: Nhóm Facebook Vì Một Hà Nội Xanh (VMHNX) ra đời, tách từ nhóm 6700 cây xanh, và chính thức trở thành một phong trào xã hội trong lĩnh vực môi trường, chịu sự đàn áp của chính quyền.

Cũng từ đây, sự hy vọng - có thể là ảo tưởng - về việc nhà nước chấp nhận để xã hội dân sự góp phần xây dựng đất nước hoàn toàn chấm dứt. VMHNX đã cho thấy một thực tế: Cho dù người dân làm gì, ôn hòa tới mức nào, vì mục đích tốt đẹp tới đâu, nhưng một khi họ đã lên tiếng đòi chính quyền phải minh bạch và có trách nhiệm giải trình, thì họ trở thành “thế lực thù địch, chống đối”.

5/4: VMHNX tổ chức cuộc đạp xe vì cây xanh theo chặng từ Hồ Tây về Hồ Gươm. Cứ vài chục mét đường lại có một chốt công an-dân phòng đứng sẵn. Đoàn xe bị cản phá nhiều và buộc phải chia thành các nhóm nhỏ tập trung về điểm cuối ở Hồ Gươm, tại đây họ cũng bị dân phòng và an ninh thành phố gây sự, phá rối. 

12/4: VMHNX tổ chức tuần hành quanh Hồ Gươm. Trong cuộc tuần hành này, 5 thanh niên mặc áo có biểu tượng cờ vàng đã bị bắt, trong đó có anh Nguyễn Viết Dũng (tức Dũng Phi Hổ). Sau đó, 4 người lần lượt được thả, riêng anh Dũng bị truy tố và xét xử về tội “gây rối trật tự công cộng” theo Điều 245 Bộ luật Hình sự.

19/4: VMHNX tổ chức tuần hành buổi thứ hai quanh Hồ Gươm.

22/4: Blogger Gió Lang Thang, một trong những người tổ chức tuần hành, bị “côn đồ” đánh đổ máu. Đáng chú ý là các “côn đồ” này thường lảng vảng ở cổng nhà anh và/hoặc đi theo anh nhiều ngày trước đó. 

26/4: Buổi tuần hành thứ ba do VMHNX tổ chức bị trấn áp. 22 người bị bắt lên xe buýt, đưa về đồn CA quận Long Biên. Nhiều người trong số họ bị nhục mạ (thẩm vấn, chụp ảnh, lăn tay, ép phải ký biên bản xử phạt vi phạm hành chính vì tội “gây rối trật tự công cộng”).

6/5: Các bạn trẻ đại diện của nhóm VMHNX tới trụ sở UBND TP. Hà Nội đưa một thư ngỏ yêu cầu chính quyền Hà Nội giải trình những câu hỏi còn bỏ ngỏ trong vụ chặt hạ hàng loạt cây xanh.

8/5: VMHNX đến trụ sở UBND-HĐND quận Hoàn Kiếm nhằm chuyển tới các đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội văn bản đề nghị giám sát chủ trương và quá trình chặt hạ cây xanh ở thủ đô. Thay vì tiếp cử tri, đại biểu Quốc hội ở lì bên trong hội trường điều hòa. Hàng chục cảnh sát, an ninh thường phục và dân phòng được huy động để ngăn không cho các cử tri vào trong.

11/5: Anh Nguyễn Chí Tuyến (blogger Anh Chí), một gương mặt nổi bật trong các cuộc tuần hành vì cây xanh, bị côn đồ dùng gậy sắt đánh trọng thương.

19/5: Blogger Đinh Quang Tuyến bị côn đồ đấm gãy mũi ở Sài Gòn, không rõ lý do.

13/6: Một trận lốc xoáy bất ngờ xảy ra ở Hà Nội, làm hàng chục cây đổ. 5 người chết, trong đó có 1 người bị cây đè. Nhân cơ hội đó, một làn sóng dư luận nổi lên công kích nhóm VMHNX và những người phản đối chủ trương chặt phá cây hàng loạt của Thành phố. 

8/7: Hội đồng Nhân dân tỉnh Sơn La ra Nghị quyết số 127/NQ-HĐND thông qua Đề án “xây dựng tượng đài Bác Hồ với đồng bào các dân tộc Tây Bắc gắn với quảng trường tại thành phố Sơn La”, tổng mức đầu tư khoảng 1.400 tỷ đồng, nguồn vốn là “từ ngân sách nhà nước, ngân sách tỉnh và các nguồn vốn hợp pháp khác”. 

10/7: Trong lúc cắm cờ, dựng chốt ngăn cưỡng chế đất và thi công, bà Lê Thị Châm (54 tuổi, nông dân, độc thân, người xã Cẩm Điền, huyện Cẩm Giàng, Hải Dương) đã bị máy xúc đè lên người. Bà may mắn thoát chết vì bị đè vào chỗ đất mềm lún, nhưng phải đi cấp cứu và trải qua hàng chục ca phẫu thuật. Clip và hình ảnh bà Châm bị đè dưới bánh xe máy xúc lan tràn trên mạng. 

Tuy nhiên, ngay chiều 10/7, Trung tá Nguyễn Trọng Hiển - Phó trưởng Công an huyện Cẩm Giàng - đã khẳng định thông tin bà Châm không bị máy xúc cán qua người. 

Báo cáo sau đó của UBND tỉnh Hải Dương cũng tuyên bố như vậy, mặc dù ngày 14/7, chính nhà đầu tư dự án là công ty TNHH VSIP Hải Dương (Singapore) đã xác nhận vụ việc.

11/7: Các bạn trẻ trong phong trào zombie tổ chức một cuộc đi dạo, gặp gỡ công khai, mặc áo zombie ở đường Nguyễn Huệ (Sài Gòn). Gần 100 người đã bị bắt giữ tùy tiện (không lệnh bắt). Nguyễn Thanh Phước (tức Phi), 23 tuổi, bị bắt giam gần hai tuần.

15/7: Cao trào của chiến dịch We Are One (Chúng ta là một): Blogger Việt Nam và những người ủng hộ dân chủ-nhân quyền cho Việt Nam trên toàn thế giới (cộng đồng người Việt ở Mỹ, Úc, châu Âu) tổ chức ngày Tổng Tuyệt thực toàn cầu đòi trả tự do cho các tù nhân lương tâm. 

5/8: Bắt nguồn từ các thông tin trên báo chí chính thống, cộng đồng mạng trong cả nước xôn xao về dự án “tượng đài Bác Hồ 1400 tỷ đồng” ở Sơn La. Buổi chiều 5/8, lãnh đạo tỉnh Sơn La họp báo giải trình về đề án và trách móc báo chí đưa tin sai. Nhưng sự thực là Nghị quyết 127/NQ-HĐND ngày 8/7/2015 đã nêu rõ rằng đề án xây công trình tượng 1400 tỷ đồng này đã được thông qua.

23/8: Kết thúc một mùa thi ĐH nhiều cải cách và lắm hoang mang, blogger Hoàng Thành (25 tuổi, cựu sinh viên ngành tiếng Nhật) đứng trước cổng Bộ Giáo dục-Đào tạo, giơ cao biển có dòng chữ: “Học sinh-sinh viên không phải là chuột bạch”. Bức ảnh được phổ biến rộng rãi trong cộng đồng mạng, một số trang mạng và blogger kêu gọi học sinh-sinh viên đến trước cổng Bộ Giáo dục-Đào tạo để cùng nhau bày tỏ quan điểm này vào sáng 27/8.

26/8: Hoàng Thành bị công an bắt để thẩm vấn. Khi các bạn của Hoàng Thành kéo đến chất vấn, công an đã phải tự do cho anh vào cuối ngày. Tuy nhiên, sáng hôm sau, công an lại đến nhà anh để ép anh lên đồn lần thứ hai. Buổi làm việc lại kết thúc khi các bạn anh đến đồn. Sau đó, Hoàng Thành chính thức bắt đầu cuộc sống của “phản động” với việc bị công an gây sức ép, truy đuổi triền miên, có lần phải dọn nhà tới hai lần chỉ trong một tháng, trong tình trạng sức khỏe yếu vì đau tim.

1/9: TS. Nguyễn Quang A bị câu lưu ở sân bay sau chuyến công tác nước ngoài dài ngày. Vợ con ông cùng các nhà hoạt động ở Hà Nội đã phải lên sân bay đấu tranh yêu cầu an ninh trả tự do cho ông, thậm chí có lúc phải “trình báo thân nhân mất tích”. Tới nửa đêm, ông Nguyễn Quang A mới được thả.

2/9: Nhà báo Đỗ Hùng (FB Mít Tờ Đỗ) - Phó Tổng Thư ký tòa soạn báo Thanh Niên, phụ trách nội dung online - đăng tải một status “toàn dấu sắc”, nhan đề “Quốc khánh”, chơi chữ và có tính chất trào phúng. Thứ trưởng Thông tin-Truyền thông Trương Minh Tuấn ngay lập tức cho người liên hệ với báo Thanh Niên trách phạt. Ngày 3/9, tòa soạn báo Thanh Niên họp khẩn cấp, quyết định cách chức nhà báo Đỗ Hùng. Với sự việc này, các blogger mệnh danh ông Tuấn là “chú Tuấn ghét dấu sắc”. 

Hai anh em Đoàn Văn Vươn và Đoàn Văn Quý - những “người nông dân nổi dậy” trong vụ cưỡng chế đất đai ở Tiên Lãng (Hải Phòng) - được ân xá, ra tù trước thời hạn, sau 3 năm, 7 tháng, 3 tuần ngồi tù.

10/9: Ông Đoàn Hữu Long, một blogger ở Vũng Tàu, cho biết ông bị Thanh tra Sở Thông tin-Truyền thông địa phương phạt 5 triệu đồng vì vi phạm quy định về quản lý thông tin điện tử trên mạng đối với các trang thông tin điện tử không phải xin phép (điểm đ, khoản 1 Điều 64 Nghị định số 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013).

19/9: Bà Tạ Phong Tần, tù nhân lương tâm, thành viên CLB Nhà báo Tự do, được trả tự do và đưa sang Mỹ sau hơn 4 năm ngồi tù theo Điều 88 (tuyên truyền chống nhà nước).

23/9: Lương Tâm TV, kênh truyền hình online chuyên về tình hình nhân quyền và đấu tranh dân chủ ở Việt Nam, bị tấn công: Công an bắt ê-kíp biên tập viên và tịch thu (trái phép, có thể coi như cướp) toàn bộ trang thiết bị của kênh. Lương Tâm TV mới thành lập và chỉ vừa phát chương trình đầu tiên vào ngày 19/8. 

Khoảng 30 blogger bạn của các biên tập viên bị bắt đã kéo đến đồn CA quận Hai Bà Trưng đòi trả tự do cho bạn. Xô xát xảy ra khi lực lượng công an chống trả quyết liệt, huy động cả xe phun nước, xe rác, loa tuyên truyền... đến đuổi mọi người.

12/10: Đỗ Đăng Dư, 17 tuổi, chết lúc 7h tối tại bệnh viện Bạch Mai sau hai tháng bị công an huyện Chương Mỹ tạm giam ở Trại tạm giam số 3 (Công an TP. Hà Nội) để điều tra về hành vi trộm cắp tài sản. Trước đó, ngày 11/10, Cơ quan Cảnh sát Điều tra cho biết, Đỗ Đăng Dư bị bạn tù là Vũ Văn Bình đánh vì rửa bát bẩn. 

Đêm 12/10 sau khi Dư chết và thi thể được đưa vào nhà xác, hàng chục nhà hoạt động nhân quyền ở Hà Nội đã đến bệnh viện Bạch Mai an ủi, giúp đỡ gia đình và lên án công an bạo hành dân. 


13/10: Facebooker Nguyễn Lân Thắng đăng tải trên Facebook cá nhân một bức hình chụp ông cầm chiếc đĩa sứ có in chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, kèm bình luận: “Ngày xưa ông ấy rửa bát bẩn trên tàu thì Việt Nam đâu đến nỗi”. Bức hình được gần 5000 người “like” và hơn 300 người chia sẻ.

16/10: Chánh án Phạm Quốc Bảo, TAND tỉnh Thanh Hóa, gửi thông báo về việc thi hành án tử hình cho gia đình tử tù Lê Văn Mạnh: “... để làm đơn xin nhận tử thi của người chấp hành án tử hình... Đơn xin nhận tử thi... phải cam kết bảo đảm về an ninh, trật tự, vệ sinh môi trường, tự chịu chi phí và có xác nhận của UBND cấp xã”. Hạn cuối nộp đơn là ngày 26/10.

Nhận thông báo này vào ngày 17/10, gia đình Lê Văn Mạnh lập tức chạy về Hà Nội trong một nỗ lực tuyệt vọng nhằm cứu mạng con mình.

17/10: Ông Trần Nhật Quang, 58 tuổi, một nhân vật trong đội ngũ dư luận viên đặc sản của Hà Nội, tuyên bố thành lập “nhóm phản ứng nhanh” để “săn lùng” và “hỏi tội” “những tên phản động” mà trước mắt là Facebooker Nguyễn Lân Thắng vì tội “xúc phạm Bác Hồ”.

21/10: Trần Nhật Quang và Đỗ Anh Minh kéo thêm một số nhân vật cực đoan trong lực lượng ủng hộ chế độ ở Hà Nội đến nhà Nguyễn Lân Thắng quấy nhiễu: bấm chuông, gọi loa, phát truyền đơn thóa mạ ông Thắng.

24/10: Gia đình tử tù Lê Văn Mạnh và một số nhà hoạt động nhân quyền ở Hà Nội biểu tình tại vườn hoa Lý Thái Tổ để yêu cầu hoãn thi hành án tử hình đối với Mạnh, bởi đây là một vụ án có quá nhiều vi phạm tố tụng, dẫn đến khả năng oan sai cao. Công an, dân phòng đánh cả mẹ và em trai Mạnh.

Buổi tối, một nhà hoạt động trẻ ở Hà Nội, Lý Quang Sơn, bị côn đồ dùng kiếm truy sát, chém vào tay.

25/10: Gia đình Lê Văn Mạnh tiếp tục biểu tình và tiếp tục bị đánh đập, quẳng lên xe đưa về đồn. Giáo xứ Thái Hà tổ chức cầu nguyện, hiệp thông cùng gia đình. Đêm 25/10, báo Tuổi Trẻ đưa tin hoãn tử hình Lê Văn Mạnh.

30/10: No-U kỷ niệm sinh nhật lần thứ tư. Buổi tiệc sinh nhật bất thình lình bị cắt điện và bị côn đồ ập vào, tấn công chớp nhoáng bằng chân ghế gỗ và vỏ chai bia. 

1/11: Tin về chuyến thăm Việt Nam của Tổng Bí thư ĐCS Trung Quốc Tập Cận Bình làm những người chủ trương yêu nước chống Tàu phẫn nộ. Phong trào “biểu tình mini” bắt đầu ở Hà Nội, với việc nhiều nhóm thanh niên xuất hiện bất ngờ ở các nơi công cộng, giơ cao biểu ngữ “Phản đối lệ thuộc Trung Quốc”, “Tập Cận Bình cút đi”. 

3/11: Vụ “bụi đường Chương Mỹ”: Hai luật sư Trần Thu Nam và Lê Luân bị côn đồ xã hành hung gây thương tích khi hai ông đến huyện Chương Mỹ gặp mẹ của Đỗ Đăng Dư để làm rõ thêm về vụ việc. Trong đám côn đồ, luật sư Lê Luân nhận diện được một người là công an xã, tên là Cửu (tức Nguyễn Văn Cửu, SN 1982, công an xã Đông Phương Yên). 

9h sáng, khoảng 30 blogger Hà Nội bất ngờ tổ chức biểu tình phản đối Tập Cận Bình. Buổi chiều, biểu tình tiếp tục diễn ra ở Sài Gòn.

4/11: Blogger Hà Nội biểu tình trước cổng Đại sứ quán Trung Quốc, dưới trời mưa.

5/11: Tập Cận Bình sang thăm Việt Nam. Biểu tình nổ ra ở cả Hà Nội và Sài Gòn. Ít nhất 23 người bị bắt ở Hà Nội, khi được trả tự do vào chiều tối, họ lại tiếp tục biểu tình ngay khi rời đồn. 9h tối, biểu tình mini diễn ra trong khu phố cổ. 

Tại Sài Gòn, ông Trần Bang, một cựu chiến binh chống Tàu hồi chiến tranh biên giới, bị đánh toác đầu, đổ máu. Hàng chục người bị bắt và đưa về các đồn công an khác nhau trong khắp thành phố, thậm chí bị giam giữ qua đêm. Cuộc đấu tranh đòi người của các blogger Sài Gòn kéo dài đến tận trưa hôm sau, 6/11.

10/11: Nghệ sĩ đường phố Tạ Trí Hải bị côn đồ đánh gãy ngón tay, cây đàn violin bị quẳng xuống hồ Hoàn Kiếm. Ngay sau đó, các blogger đã đến ứng cứu, vớt đàn cho ông và kêu gọi cộng đồng ủng hộ. Nhiều người trong và ngoài gửi tiền hỗ trợ, trong những ngày sau, ông Hải đã nhận được 5 cây đàn mới thay thế cây đàn bị đập vỡ.

Buổi chiều, Cơ quan Cảnh sát Điều tra tổ chức họp báo ở Hà Nội, nêu rõ rằng hai luật sư Lê Luân và Trần Thu Nam bị côn đồ đánh là do đi xe gây bụi, và không có công an xã tham gia vụ hành hung. Về việc các luật sư bị giật mất điện thoại di động, cơ quan CSĐT cũng cho là không hề có chuyện đó. “Bụi đường Chương Mỹ” trở thành một “điển tích” về cách hành xử của công an Việt Nam.

12/11: LS. Trần Vũ Hải bị bắt cóc lên đồn CA phường. Trước đó, giới luật sư ở Hà Nội có xì xào về tin “200 luật sư sẽ tuần hành đến Bộ Tư pháp, VKS ND Tối cao và Công an TP. Hà Nội” để nộp văn bản yêu cầu bỏ quy định cấp giấy chứng nhận bào chữa trong tố tụng và đề nghị Công an Hà Nội khởi tố vụ hai luật sư bị hành hung tại Chương Mỹ. Trước tin đồn này, một số luật sư đã khẩn trương lên Facebook thanh minh là không hề có chuyện họ tuần hành.

Từ buổi trưa, khoảng 300 dân oan kéo đến đồn Xuân La, gây sức ép buộc công an phải thả ông Hải. Cuối cùng, LS. Trần Vũ Hải đã được ra khỏi đồn vào 9h tối.

14/11: Sở Thông tin-Truyền thông tỉnh An Giang ra quyết định xử phạt bà Lê Thị Thùy Trang, giáo viên Trường THPT Long Xuyên (An Giang), 5 triệu đồng, do trước đó bà Trang đã chia sẻ trên Facebook bài “Thanh tra Chính phủ đề nghị kiểm điểm Chủ tịch tỉnh UBND tỉnh An Giang” kèm lời bình luận: “Hồi nào vậy tèn! Mà vậy đi cho đẹp lòng dân”. Phía dưới, bà comment ông Chủ tịch “nhìn cái mặt kênh kiệu”. 

Một người tham gia comment là ông Huỳnh Nguyễn Huy Phúc cũng bị phạt 5 triệu đồng. Vợ ông Phúc dùng tài khoản facebook của chồng nên may mắn thoát phạt.

Nối gót Sở Thông tin-Truyền thông, trường THPT Long Xuyên lập tức tiến hành kỷ luật cảnh cáo, khiển trách cô giáo Lê Thị Thùy Trang.

22/11: Hai nhà hoạt động về quyền lao động, Đỗ Thị Minh Hạnh và Trương Minh Đức, bị công an bắt đưa về đồn ở Biên Hòa, Đồng Nai. Tận đêm khuya, họ mới được thả trong tình trạng thương tích nặng nề vì bị đánh đập.

24/11: Nguyễn Mai Trung Tuấn, 15 tuổi, ở Long An, bị áp mức án 4 năm 6 tháng tù vì tội “cố ý gây thương tích”. Đại gia đình em có đến 12 người (bố, mẹ, ông ngoại...) đều đang trong tù. Tội chung của họ là chống cưỡng chế đất đai.

6/12: Luật sư Nguyễn Văn Đài cùng ba bạn trẻ Lý Quang Sơn, Vũ Đức Minh, Lê Mạnh Thắng, bị công an Nghệ An cải trang làm côn đồ (hoặc phối hợp với côn đồ) hành hung gây thương tích, khi họ đang trên đường từ Vinh trở về Hà Nội.

14/12: Xét xử sơ thẩm Dũng Phi Hổ, người thanh niên tham gia tuần hành vì cây xanh hôm 12/4 trong màu áo của “quân lực VNCH”. 16 thành viên của nhóm VMHNX tình nguyện đứng ra làm nhân chứng xác nhận Dũng không hề có hành vi gây rối trật tự công cộng, trong đó có hai người nhận vai trò tổ chức. Tuy nhiên, lời chứng của họ không được tòa đếm xỉa. Các luật sư bỏ ra ngoài. Dù vậy, phiên tòa vẫn tiếp tục, kết án Dũng 15 tháng tù.

16/12: Cơ quan An ninh Điều tra Bộ Công an bắt giam luật sư Nguyễn Văn Đài (SN 1969) và chị Lê Thu Hà (SN 1982), với tội danh “tuyên truyền chống Nhà nước”, theo Điều 88 Bộ luật Hình sự.

18/12: Tòa án Nhân dân tỉnh Tiền Giang xét xử sơ thẩm vụ “con ruồi trong chai Dr. Thanh của Tân Hiệp Phát”, tuyên phạt ông Võ Văn Minh 7 năm tù vì tội “cưỡng đoạt tài sản”. 

Friday 18 December 2015

Cơ quan An ninh Điều tra lợi dụng việc thăm nuôi để ép cung?

Chiều 18/12, trong cái lạnh của mùa đông Hà Nội 2015, một nhóm các blogger gồm Đặng Bích Phượng, Anh Chí (tên thật là Nguyễn Chí Tuyến), Gió Lang Thang (Trịnh Anh Tuấn), Mai Tuyết Thanh, Trung Nghĩa, Hà Vân, Lee Nguyễn, Mạnh Cường, Lý Quang Sơn... đã đến văn phòng tiếp dân của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao để hỏi thông tin về tình trạng của chị Lê Thu Hà (SN 1982), người vừa bị Cơ quan An ninh Điều tra (ANĐT) Bộ Công an bắt giam sáng 16/12 cùng luật sư Nguyễn Văn Đài.

Ba vấn đề mà các blogger muốn tìm hiểu là: 1. Chị Lê Thu Hà bị bắt vì tội gì? 2. Hiện tại, chị đang bị giam giữ ở đâu, và tình trạng sức khỏe của chị ra sao trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, nhiệt độ ngoài trời 12-13 độ C? 3. Quy chế thăm nuôi, tiếp tế cho chị Hà?

Tuy nhiên, chuyến viếng thăm của các blogger đến văn phòng tiếp dân của Viện KSND TC không đạt kết quả gì vì văn phòng... nghỉ họp (và ngày hôm nay nghỉ thì sáng nay mới ra thông báo, tình trạng cũng tương tự như ở Ban Tiếp dân TƯ ở số 1 Ngô Thì Nhậm).

Các blogger lại tiếp tục đến số 7 Nguyễn Đình Chiểu, nơi được cho là một trong các trụ sở của cơ quan ANĐT Bộ Công an. Tại đây, cán bộ trực văn phòng xác nhận với họ rằng chị Lê Thu Hà “đang bị tạm giữ” ở B14, là trại tạm giam thuộc Cục ANĐT, Tổng cục II, Bộ Công an.

Do tiết trời những ngày này quá lạnh, các blogger khá lo ngại về điều kiện ăn ở và tình hình sức khỏe của chị Lê Thu Hà, và họ mong muốn gửi cho chị Hà một ít quần áo ấm. Trực ban của Cơ quan ANĐT nhận gửi giúp, song họ cũng nói rõ “nơi đây chỉ tiếp nhận đơn từ thôi chứ không làm việc này”, “chúng tôi không có thẩm quyền”.

Các blogger tỏ ý muốn trực tiếp thăm nuôi chị Hà. Người trực ban nói: “Bây giờ không vào thăm được đâu. Phải có đơn, mà phải qua gia đình cơ, chứ bạn bè thì hơi khó đấy”. Ông hướng dẫn thêm, rằng bạn bè muốn gửi đồ cho chị Hà thì phải làm đơn gửi cơ quan ANĐT, đơn phải kèm xác nhận của CA phường nơi chị Hà đăng ký hộ khẩu thường trú (ở tận Quảng Trị). Hỏi: “Xác nhận cái gì?”. Đáp: “Xác nhận nhân thân chị Hà... À mà thế thì phải là người nhà cơ, bạn bè không thăm nuôi được đâu”.

Hỏi: “Trời, thế là người độc thân thì sao? Chúng tôi là bạn của Hà, chúng tôi biết. Cô ấy là phụ nữ, chưa có gia đình, bố mẹ ở Quảng Trị, em gái thì đang ốm bệnh, chỉ có mỗi người anh trai ở đây. Hoàn cảnh neo đơn mà sức khỏe cô ấy cũng kém lắm”.

Đáp: “Chúng tôi cũng chả biết nữa. Nhưng mà các anh chị không phải lo. Trong đấy, có bác sĩ, có chăn đệm, có quần áo. Bây giờ thì không được gặp nhưng sau này các anh chị gửi tiền cho cô ấy được mà. Có quy định rồi, mỗi tháng cứ gửi 1 triệu (đồng) là đủ”.

Các blogger bật cười: “Nghe cứ như ở khách sạn ấy nhỉ?”. Blogger Trung Nghĩa hỏi tiếp: “Vâng, nhưng vấn đề là hiện giờ Hà không có đồng nào trong người cả. Hoàn cảnh cô ấy như vậy, là bạn bè, chúng tôi không đành lòng. Vậy phải làm thế nào?”.

Người trực ban của cơ quan ANĐT cười trừ. Hỏi thêm nhiều lần, ông chốt lại rằng “phải làm đơn xin thăm gặp, gửi cơ quan ANĐT, mà cũng phải là người nhà mới được”.

Cơ quan ANĐT giữ quyền xét duyệt đơn "xin" thăm nuôi

Vấn đề đặt ra là: Tại sao việc thăm nuôi một người đang bị tạm giam/ tạm giữ lại không phải do trại giam quyết định, mà do cơ quan ANĐT kiểm soát? Tại sao cơ quan ANĐT lại có thể có quyền yêu cầu thân nhân của người bị tạm giam/ tạm giữ “làm đơn xin thăm gặp” và xét duyệt đơn đó?

Với cái quyền to lớn ấy, lấy gì đảm bảo cơ quan ANĐT không lợi dụng để gây sức ép lên người bị tạm giam/ tạm giữ, theo kiểu “anh/chị có thái độ thành khẩn, có hợp tác, thì mới được thăm nuôi” (!)

Thêm nữa, vì lý do gì mà chỉ có thân nhân (bố mẹ, anh chị em ruột, vợ/chồng, con cái) mới “được quyền” thăm nuôi người bị tạm giam/ tạm giữ, còn bạn bè, người quen thì không? Trong khi đó, cơ quan ANĐT hẳn quá biết là rất nhiều người hoạt động xã hội, người đấu tranh chính trị... phải gần như thoát ly, hoặc ít nhất cũng phải tránh mặt gia đình, để khỏi làm phiền họ. Khi hoạt động, khi đấu tranh thì hy sinh gia đình, tới lúc bị giam thì chỉ có gia đình mới được vào thăm nuôi... Cơ quan ANĐT của Bộ Công an Việt Nam thật là khéo sử dụng vũ khí tâm lý để hành hạ đối thủ.

Thực chất, những việc ANĐT đang làm - từ bắt giam người vô tội, đến việc gây sức ép lên thân nhân và lên bản thân người bị bắt qua việc “xét duyệt thăm nuôi” - là vi phạm trầm trọng quyền con người: quyền tham gia chính trị, quyền lập hội của công dân; rồi quyền được tiếp xúc với gia đình, với luật sư; quyền được tiếp cận thông tin... của người bị tạm giam/ tạm giữ/ tù.

Riêng việc gây sức ép lên người bị tạm giam/ tạm giữ - chẳng hạn bằng cách để họ nằm bệ xi măng, không chăn đệm, không quần áo ấm, giữa mùa đông giá rét - đã chính là một hình thức tra tấn.

Các blogger trước cổng phòng Tiếp Công dân, Viện KSND TC, 2h chiều 18/12/2015.
Ảnh: Lee Nguyen

Wednesday 16 December 2015

Tình tiết mới trong vụ án Dũng Phi Hổ

Ngay từ đầu phiên tòa sáng 14/12/2015 xét xử Nguyễn Viết Dũng (tức Dũng Phi Hổ) về tội “gây rối trật tự công cộng”, luật sư đã công bố một văn bản có chữ ký của 16 thành viên nhóm Vì Một Hà Nội Xanh và là những người tham gia cuộc tuần hành sáng chủ nhật 12/4/2015 quanh Hồ Gươm. 

16 người tình nguyện đứng ra làm nhân chứng, trong số đó, hai người thừa nhận vai trò tổ chức tuần hành (có kiến nghị riêng). Tất cả đều xác nhận và khẳng định Nguyễn Viết Dũng (tức Dũng Phi Hổ) đã tham gia tuần hành “một cách ôn hòa và lịch sự, không có bất kỳ một lời nói, thái độ hay hành vi gây rối nào”. 

Đây là một tình tiết hoàn toàn mới và quan trọng trong quá trình điều tra và xét xử Nguyễn Viết Dũng. Bởi lẽ, ngay từ đầu quá trình này, Dũng đã chỉ bị buộc tội “gây rối trật tự công cộng” theo Điều 245 Bộ luật Hình sự, trong khi nay cả người tổ chức và người tham gia tuần hành đều xác nhận và khẳng định không hề có chuyện đó. 

Tuy nhiên, tình tiết mới đã không hề được tòa đếm xỉa. Các nhân chứng, đặc biệt là hai người tổ chức, không được vào tòa, mặc dù họ có nguyện vọng và sẵn sàng tham dự phiên xét xử. Quan điểm bào chữa của các luật sư bị bỏ lơ, và cuối cùng, tòa đã tuyên án khi các luật sư đều vắng mặt (bỏ ra ngoài).

Nguyễn Viết Dũng (sinh năm 1986) bị công an quận Hoàn Kiếm bắt ngày 12/4/2015 sau khi tham gia đoàn tuần hành của nhóm Vì Một Hà Nội Xanh quanh Hồ Gươm, nhằm phản đối đề án chặt hạ 6708 cây xanh ở Hà Nội (mà chính quyền gọi là Đề án cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường Hà Nội giai đoạn năm 2014-2015). Sau đó vài ngày, Dũng bị khởi tố. Phiên xử sơ thẩm diễn ra sáng 14/12 tại Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội. 

Một phiên tòa không nhân chứng, không vật chứng, về sau còn không có cả luật sư đại diện cho bị cáo. Nhưng nó vẫn diễn ra, trong khi chỉ cần vi phạm một trong các yếu tố đó là đủ để hoãn việc xét xử, điều tra lại, thậm chí lật lại hoàn toàn mọi cáo buộc.

Tư pháp XHCN là vậy.




Monday 14 December 2015

Diễn biến "chiến dịch" chặt hạ cây xanh ở thủ đô

ENGLISH/ BẢN TIẾNG ANH

14/5/2010

UBND TP. Hà Nội ra Quyết định số 19/2010/QĐ-UBND về việc ban hành “Quy định về quản lý hệ thống cây xanh đô thị, công viên, vườn hoa, vườn thú trên địa bàn thành phố Hà Nội”. Quyết định 19 này đã được ban hành theo “Quy định về quản lý hệ thống cây xanh đô thị, công viên, vườn hoa, vườn thú trên địa bàn thành phố Hà Nội”, trong đó khoản 4, Điều 3, nêu rõ: “Việc lựa chọn chủng loại cây xanh.... không làm hư hỏng hoặc ảnh hưởng các công trình hạ tầng kỹ thuật trên và dưới mặt đất, trên không, và theo danh mục cây xanh được trồng trong đô thị”. 

Quy định cũng có Điều 14 về cắt tỉa, chặt hạ, dịch chuyển cây xanh, Điều 17 nêu các hành vi bị nghiêm cấm, trong đó có hành vi “cắt tỉa, chặt hạ, dịch chuyển cây xanh không đúng quy định, không có giấy phép” (khoản 2) và “trồng cây xanh không theo quy hoạch, không đúng chủng loại quy định” (khoản 8). 

11/6/2010

Chính phủ ban hành Nghị định 64/2010/NĐ-CP “Về quản lý cây xanh đô thị”. Điều 14 Nghị định này nêu rõ các trường hợp chặt hạ, dịch chuyển cây xanh đô thị phải có giấy phép là: Cây xanh thuộc danh mục bảo tồn; cây bóng mát trên đường phố; cây bóng mát; cây bảo tồn; cây đã được đánh số, treo biển trong công viên, vườn hoa, các khu vực công cộng và các khu vực thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình; cây bóng mát có chiều cao 10 mét trở lên; cây bảo tồn trong khuôn viên của các tổ chức, cá nhân.

Điều 14 cũng quy định chỉ các trường hợp sau đây mới được miễn giấy phép: chặt hạ ngay do tình thế khẩn cấp, do thiên tai hoặc do cây đã chết, đã đổ gãy. Trước khi chặt hạ, dịch chuyển, phải có biên bản, ảnh chụp hiện trạng.

01/11/2013

Sở Xây dựng Hà Nội có Tờ trình 8542/TTr-SXD gửi UBND TP Hà Nội về việc phê duyệt Đề án “cải tạo, thay thế cây xanh đô thị hai bên đường phố Hà Nội giai đoạn 2014-2015” (về sau có người gọi tắt là “Đề án 6700 cây xanh”).

Theo Đề án, tiến độ thực hiện “cải tạo, thay thế” cây sẽ là:
  • Năm 2014: 46 tuyến phố quận Ba Đình, 60 tuyến phố quận Hoàn Kiếm, 25 tuyến phố quận Hai Bà Trưng, 16 tuyến phố quận Đống Đa.
  • Năm 2015: 07 tuyến phố quận Tây Hồ, 05 tuyến phố quận Thanh Xuân, 16 tuyến phố quận Cầu Giấy, 09 tuyến phố quận Long Biên, 06 tuyến phố quận Hoàng Mai, 06 tuyến phố quận Hà Đông.

Kinh phí dự kiến cho dự án là 73,38 tỷ đồng. Tổng số cây bị chặt hạ, thay thế trên 190 tuyến phố là 6.708 cây.

11/11/2013

UBND TP Hà Nội ra Quyết định 6816/QĐ-UBND, phê duyệt Tờ trình và thông qua Đề án nêu trên của Sở Xây dựng.

25/01/2014

Sở Xây dựng Hà Nội có Tờ trình 718/TTr-SXD gửi UBND TP Hà Nội về việc phê duyệt “Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ thành phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”.

18/3/2014

UBND TP Hà Nội ra Quyết định 1495/QĐ-UBND thông qua Tờ trình nêu trên của Sở Xây dựng và Quy hoạch đi kèm.

20/8/2013

Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội có Tờ trình số 4585/Ttr-STNMT-CCMT gửi UBND TP Hà Nội về việc phê duyệt Quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học TP Hà Nội đến năm 2030.

24/9/2014

UBND TP Hà Nội có Quyết định 4924/QĐ-UBND phê duyệt Tờ trình và Quy hoạch nói trên của Sở Tài nguyên và Môi trường.

04-05/11/2014

Hơn 500 cây xà cừ ở đường Nguyễn Trãi bị chặt hạ nhằm phục vụ dự án đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông. Nhiều cây lớn, có đường kính từ 50 đến 80cm.

* * *

2015

14/01

Sở Xây dựng Hà Nội đề nghị “thay thế cây xanh không đúng chủng loại cây xanh đô thị, không đảm bảo mỹ quan đô thị, các cây cong, nghiêng, xấu, sâu mục trên 5 tuyến phố: Tràng Thi, Lý Thường Kiệt, đường Thanh Niên, Phan Chu Trinh, Hai Bà Trưng, theo phương thức xã hội hóa”.

29/01

150 cây xà cừ trên tuyến đường Nguyễn Trãi (Hà Nội) nối với Trần Phú (Hà Đông), có cây cao tới 30 mét, đường kính trên 50cm, bị chặt hạ cấp tập. Đơn vị trực tiếp triển khai là Công ty Cây xanh Hà Nội, theo đề nghị của Sở Xây dựng Hà Nội và được sự cho phép của thành phố. Lý do chặt là để lấy không gian an toàn cho tuyến đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông.

Nguồn ảnh: VnExpress

30/01

UBND TP Hà Nội ra văn bản số 695/UBND-XDGT chấp thuận đề nghị nêu trên (ngày 14/01) của Sở Xây dựng Hà Nội.

10/02

Sở Xây dựng, trên tinh thần “thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND TP Hà Nội tại văn bản số 695/UBND-XDGT”, bắt đầu gửi văn bản đề nghị các cơ quan liên quan tiến hành “xã hội hóa thay thế cây xanh không đúng chủng loại cây xanh đô thị, không đảm bảo tiêu chuẩn”, trên 5 tuyến phố nêu trên. Sở đề nghị các cơ quan liên quan khẩn trương thực hiện, đảm bảo tiến độ “Xong trong tháng 3/2015”.

Chiến dịch chặt hạ cây xanh chính thức được lệnh bắt đầu. Việc chặt cây được tiến hành rải rác từ đầu tháng 3.

14/3

Cây xanh trên đường Nguyễn Chí Thanh – nơi từng được bình chọn là “Con đường đẹp nhất Việt Nam” – bị chặt hạ.

16/3

Nhà báo Trần Đăng Tuấn có thư ngỏ gửi Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo, kiến nghị tạm dừng chặt cây một thời gian để người dân kiểm tra.

17/3

Trao đổi bên lề cuộc họp giao ban báo chí (cuộc họp vào thứ ba hàng tuần của ban Tuyên giáo với báo chí, nhằm “định hướng thông tin tuyên truyền”), Phó Ban Tuyên giáo Thành ủy Phan Đăng Long được hỏi về bức thư ngỏ của nhà báo Trần Đăng Tuấn. Ông Long đáp: “Ông Trần Đăng Tuấn cũng là một người dân, thành phố có cả kế hoạch tổng thể và rất nhiều ban ngành tham gia… Còn anh không đồng tình với chuyện đó thì anh cũng chỉ là một người dân thôi. Còn biết bao nhiêu người dân đồng tình thì sao”.

Phóng viên: “Tức là người dân chưa được hỏi ý kiến?”.

Phó Ban Tuyên giáo Phan Đăng Long: “Cái gì cũng phải hỏi ý kiến hay sao? Bây giờ chỉ có chuyện trồng cây mà phải hỏi ý kiến dân! Tôi hỏi, thế đất nước bây giờ động đến cái gì đi hỏi dân thì bầu ra chính quyền làm gì”. (VietNamNet, 17/3/2015. Nguồn ảnh: Khampha.vn)

18/3

Liên quan tới bức thư ngỏ của nhà báo Trần Đăng Tuấn, người phát ngôn của UBND TP Hà Nội cho biết, Chủ tịch TP Nguyễn Thế Thảo đã yêu cầu Giám đốc Sở Xây dựng “chỉ đạo rà soát việc cải tạo, thay thế một số cây xanh trên địa bàn thành phố, đảm bảo theo đúng quy hoạch và yêu cầu quản lý, phát triển đô thị. Đồng thời, Sở Xây dựng có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương, các cơ quan báo chí, thông tin công khai, đầy đủ, tạo đồng thuận trong quá trình triển khai…”.

19/3

Một số bạn trẻ là sinh viên các trường đại học ở Hà Nội đi dán slogan vận động bảo vệ cây và thắt ruy-băng xanh trên thân các cây xà cừ dọc đường Giảng Võ.

Ba luật sư Trần Vũ Hải, Nguyễn Hà Luân và Lê Văn Luân đồng ký tên trong một bức thư khẩn cấp gửi đến Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị dừng ngay việc chặt hạ cây xanh, xử lý nghiêm người tham mưu và làm trái pháp luật.

20/3

Buổi sáng, một số người dân Hà Nội bắt đầu xuống đường phản đối việc chặt hạ cây xanh.

2h chiều, UBND TP Hà Nội tổ chức họp báo về Đề án 6700 cây xanh. Phóng viên đến dự và đưa ra hàng chục câu hỏi, thể hiện sự bức xúc và lo lắng của công luận về nạn chặt hạ cây xanh ồ ạt trong vài ngày. Tuy nhiên, Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Quốc Hùng không trả lời câu hỏi nào.

Ông Nguyễn Quốc Hùng nói Đề án 6700 cây xanh là chủ trương đúng, chỉ có điều, “sự nôn nóng của các nhà tài trợ, thông tin thiếu minh bạch của các đơn vị triển khai khiến dư luận chưa đồng tình”.

Tất cả các phóng viên đều phải có thẻ nhà báo chính thức và giấy mời mới được vào họp, song lại có một cá nhân tự xưng là “người dân” cũng vào họp báo và đứng lên phát biểu ca ngợi chủ trương thay thế cây xanh của thành phố. Người này cũng nói rằng không nên đặt ra những vấn đề như các câu hỏi báo chí đã nêu.

21/3

Đại diện Ngân hàng VPBank khẳng định VPBank chỉ tham gia tài trợ cho trồng cây xanh trên đường Nguyễn Chí Thanh chứ không tài trợ cho việc chặt cây. Đại diện của Vingroup cũng nói họ ủng hộ dự án này là do có sự kêu gọi của Hà Nội.

Nhiều bạn trẻ ở thủ đô bắt đầu tham gia dự án “Phủ vàng 6700 cây xanh”, bằng cách “thắt một dải ruy-băng vàng quanh mỗi thân cây”. Các ruy-băng được thắt đến đâu, dân phòng và công an đi theo gỡ và “tịch thu” đến đấy.

22/3

Buổi sáng, nhiều người dân và một số tổ chức xã hội dân sự ở Hà Nội tổ chức sự kiện Tree Hugs tại hồ Thiền Quang. Mọi người tham dự chụp hình với cây, ca hát, giơ cao biểu ngữ và mặc áo T-shirt vận động ngừng chặt phá cây xanh, bảo vệ môi trường.

Chiều tối, một nhóm người dân đã đến đường Nguyễn Chí Thanh, nơi có những cây vừa bị chặt bỏ chỉ còn trơ hố đất, để làm lễ tế cây, với quan niệm rằng “cây cỏ cũng có hồn”, cần làm lễ tế để những vong hồn cây bị chặt sẽ được bình an và siêu thoát.

23/03

Buổi tọa đàm chủ đề “Từ đề án 6700 cây xanh nhìn lại vấn đề quy hoạch Hà Nội” do MEC và PanNature tổ chức tại khách sạn Cầu Giấy đã bất ngờ bị cúp điện đúng giờ khai mạc. Tuy nhiên, buổi tọa đàm vẫn diễn ra sau đó, rất nhiều ý kiến được đưa ra. Một số ý kiến của các nhà khoa học khẳng định những cây mới được trồng thay thế trên đường Nguyễn Chí Thanh là cây mỡ, chứ không phải vàng tâm như phía chính quyền Hà Nội nói. 

Thêm nữa, GS-TS. Phạm Ngọc Đăng, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, khằng định: “Trong đề án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông không nói tới việc phải chặt hạ hàng cây xà cừ dọc hai bên đường Nguyễn Trãi”.

Ngoài ra, theo luật sư Trần Vũ Hải, việc chặt hạ 6700 cây xanh và chặt 500 cây xà cừ ở đường Nguyễn Trãi vi phạm Luật Thủ đô (ban hành năm 2012) và Nghị định 64/2010 của Chính phủ về quản lý cây xanh đô thị.

25/3

Đại học Lâm nghiệp ra thông báo số 373/TB-ĐHLN-HCTH chấn chỉnh việc phát ngôn liên quan đến dự án chặt cây xanh ở Hà Nội. Theo đó, trường yêu cầu tất cả các cán bộ, viên chức, sinh viên... của trường phải nghiêm chỉnh thực hiện quy chế phát ngôn, ngăn chặn việc phát ngôn ngoài luồng. Trường viện dẫn cơ quan Công an Thành phố Hà Nội (Phòng PA38), song cơ quan này sau đó đã phủ nhận mọi sự liên quan. 

29/03

Một cuộc tuần hành mang tên Green Walk (Hành trình xanh) diễn ra tại khu vực Hồ Gươm. Hàng trăm người đã đi bộ xung quanh bờ hồ, giương cao biểu ngữ phản đối chặt cây và yêu cầu minh bạch, công khai trong đề án “6700 cây xanh”.



02/04

Nhóm các luật sư Trần Vũ Hải, Nguyễn Hà Luân, Trần Thu Nam, Lê Văn Luân và Trương Chí Công gửi văn bản đến UBND TP Hà Nội và Sở Xây dựng TP yêu cầu giải trình về việc chặt hạ hàng xà cừ ở đường Nguyễn Trãi và việc chặt hạ cây trên đường Nguyễn Chí Thanh, thay bằng cây vàng tâm (hay cây mỡ?).

05/04

Giữa vòng vây an ninh, cảnh sát, dân phòng, khoảng 50 người dân đã tổ chức một buổi đạp xe xung quanh Hồ Tây về Hồ Gươm để vận động bảo vệ môi trường, phản đối việc chặt hạ cây xanh ở thủ đô. Đoàn xe bị cản phá nhiều và buộc phải chia thành các nhóm nhỏ tập trung về điểm cuối ở Hồ Gươm, tại đây họ cũng bị dân phòng và an ninh thành phố gây sự, phá rối. 


An ninh thành phố phưỡn bụng "tác nghiệp" tại cuộc đạp xe sáng 05/4/2015.

09/4

Một nhóm gần 20 bạn trẻ - sinh viên một số trường đại học ở Hà Nội - đã đạp xe khoảng 10km vòng Hồ Gươm - Hồ Tây trong màu áo "Tôi yêu cây", dưới trời Hà Nội mưa lạnh.

Đây là một phần trong các hoạt động thuộc phong trào "Hành trình vì màu xanh" của bạn trẻ ở thủ đô nhằm vận động cộng đồng nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, giữ gìn cây xanh, yêu cầu chính quyền phải minh bạch và có trách nhiệm giải trình.

12/4

Khoảng 200 người dân ở Hà Nội, thành phần chủ yếu là nhân viên văn phòng, công chức, sinh viên, học sinh, đã tuần hành quanh Bờ Hồ, hô vang khẩu hiệu yêu cầu dừng chặt cây, bảo vệ môi trường, chính quyền phải minh bạch và trả lời dân, v.v. Cuộc tuần hành hoàn toàn do khối xã hội dân sự bị xem là "phản động" (vì không được pháp luật thừa nhận) tổ chức, cụ thể là do nhóm Facebook Vì Một Hà Nội Xanh đứng ra kêu gọi và vận động thực hiện. 

15/4

Tại cuộc họp báo về công tác thanh tra quý I/2015, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Đức Lượng cho biết, trước đó hai hôm, vào ngày 13/4, UBND TP. Hà Nội đã báo cáo Thanh tra Chính phủ về kết quả xử lý các sai phạm liên quan đến dự án Cải tạo, thay thế cây xanh tại Hà Nội.

Tuy nhiên, ai sai phạm và xử lý cụ thể như thế nào thì không thấy cả UBND lẫn Thanh tra nói đến. Ông Nguyễn Đức Lượng tiếp tục hô khẩu hiệu về việc phải "thanh tra vụ này quyết liệt" và nói rằng Hà Nội vẫn đang làm việc đó. 

19/4

Nhóm Vì Một Hà Nội Xanh tiếp tục tổ chức cuộc tuần hành vì màu xanh lần thứ hai. 


Nguồn ảnh: RFA

22/4

Blogger Trịnh Anh Tuấn (Gió Lang Thang), một trong các admin của nhóm Vì Một Hà Nội Xanh, bị công an thường phục hành hung gây thương tích. Nhóm Vì Một Hà Nội Xanh kêu gọi tuần hành bảo vệ cây xanh, yêu cầu chính quyền minh bạch, phản đối bạo lực và sách nhiễu.

26/4

Cuộc tuần hành của nhóm Vì Một Hà Nội Xanh bị hàng trăm công an, dân phòng phối hợp dập tắt. Một cảnh chặn đường, xô đẩy, giằng giật rất khó coi diễn ra giữa nhân viên công lực và người tuần hành, trong đó có 5 cô gái trong tà áo dài truyền thống. Công an bắt 22 người, chủ yếu là phụ nữ, lên xe buýt, đưa về đồn quận Long Biên thẩm vấn và cố khép họ vào tội gây rối trật tự công cộng. Khoảng 40 người khác kéo đến trước cổng đồn, hô to khẩu hiệu chống bắt giữ trái phép. Đến chiều, tất cả đã được thả. 

6/5

Các bạn trẻ đại diện của nhóm Vì Một Hà Nội Xanh tới trụ sở UBND TP. Hà Nội trao thư ngỏ do các luật sư biên soạn ngày 02/4 yêu cầu chính quyền Hà Nội giải trình những câu hỏi còn bỏ ngỏ trong vụ chặt hạ hàng loạt cây xanh.

8/5

Thành viên trẻ của nhóm Vì Một Hà Nội Xanh đến trụ sở UBND-HĐND quận Hoàn Kiếm nhằm chuyển tới các đại biểu quốc hội TP. Hà Nội văn bản đề nghị giám sát chủ trương và quá trình chặt hạ cây xanh ở thủ đô.

Trước đó, đã có thông báo rằng Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội sẽ tiếp xúc cử tri quận Hoàn Kiếm vào ngày 8/5, và quận Ba Đình và Tây Hồ vào ngày 9/5. Vì Một Hà Nội Xanh tin rằng đây sẽ là cơ hội để nhóm thực hiện quyền công dân bằng cách truyền đạt nguyện vọng của mình tới các đại biểu quốc hội. 

Tuy nhiên, các cử tri trẻ bị chặn ngay bên ngoài hội trường. Hàng chục cảnh sát, an ninh thường phục và dân phòng được huy động để ngăn không cho các bạn trẻ vào phía trong.


11/5

Một thành viên tích cực của nhóm Vì Một Hà Nội Xanh, anh Nguyễn Chí Tuyến (nickname Anh Chí), một nhà hoạt động nhân quyền ở Hà Nội, bị 5 kẻ đeo khẩu trang tấn công dã man vào đầu bằng các tuýp sắt trong một vụ việc giống như côn đồ do an ninh bảo kê gây ra. Vụ tấn công dã man đó đã khiến cư dân mạng dậy sóng vì giận dữ. Hàng trăm facebooker trong và ngoài nước đã thay avatar của mình bằng hình ảnh khuôn mặt đầy máu của anh Tuyến.

Các nhà ngoại giao phương Tây ở Hà Nội đã tới thăm Nguyễn Chí Tuyến và bày tỏ sự quan ngại của mình về tình trạng lạm dụng bạo lực như một chiến thuật dập tắt tiếng nói bất đồng chính kiến ở Việt Nam, trong khi đó chính quyền sở tại hoàn toàn im lặng.

17/5

Gần 100 thành viên nhóm Vì Một Hà Nội Xanh tới thăm quê nhà anh Nguyễn Chí Tuyến ở Chùa Hương, một thắng cảnh ở ngoại thành Hà Nội, bất chấp sự đe dọa và ngăn cản của cảnh sát. 

28/5

Gần 22 người bị bắt trong cuộc tuần hành vì cây xanh hôm 26/4 đã đưa đơn tới Công an Tp. Hà Nội, tố cáo an ninh và lực lượng dân phòng bắt giữ trái phép những người tuần hành ôn hòa. Đây là lần đầu tiên những người đi biểu tình ở Việt Nam quyết tâm cùng nhau kiện lực lượng đã trấn áp họ, cho dù khả năng chính quyền xét đơn của họ là rất thấp. 

Nhóm Vì Một Hà Nội Xanh đưa văn bản yêu cầu giải trình cho UBND TP. Hà Nội để nhắc nhở họ lần thứ hai. 

Mùa hè năm nay Hà Nội trải qua một đợt nóng đầu tiên với nhiệt đô lên tới gần 42 độ C. Theo ông Lê Thanh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đây là đợt nắng nóng kỷ lục ở miền Bắc và Trung Việt Nam trong vòng 15 năm qua.

29/5

Vào lúc 5 giờ chiều, trong đợt nóng đỉnh điểm, một người phụ nữ được phát hiện đã chết ở vườn hoa công viên Đường Thành, trung tâm Hà Nội. Nạn nhân sau đó được xác định là bà Phạm Thị B., 60 tuổi, vô gia cư, quê quán Hưng Yên. Có nhiều khả năng bà chết do say nắng.

13/6

Tại phiên họp buổi sáng của kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa 13, trả lời chất vấn của Đại biểu Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng), Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói: "Việc chặt cây xanh ở Hà Nội có sơ suất, nhưng chỉ ở mức độ sai sót, và điều quan trọng là Hà Nội đã rút ra kết luận, đã báo cáo Chính phủ và Trung ương về việc kiểm điểm nghiêm túc tổ chức, cá nhân có vi phạm trong quá trình chỉnh sửa, nâng cấp cây xanh. Chính phủ hoan nghênh thái độ nghiêm túc của Hà Nội".

Buổi chiều tối, một cơn giông lốc dữ dội bất ngờ đã khiên hai người chết, 5 người bị thương, 140 ngôi nhà bị tốc mái, 21 cột điện đổ và hơn 1000 cây xanh bị bật rễ. Lợi dụng trận thiên tai, nhóm người chống những người phản đối dự án chặt hạ hàng loạt cây xanh của chính quyền trước đó công kích ngược lại, chỉ trích các nhà hoạt động môi trường Hà Nội đã ngăn cản một chủ trương đúng của chính quyền, từ đó gây ra những cái chết và thiệt hại do cây đổ.

Tuy nhiên, hầu hết các cây cổ thụ nằm trong kế hoạch bị chặt hạ thì vẫn đứng vững trong khi các cây bật rễ lại là những cây mới trồng. Người ta phát hiện các cây bật gốc vẫn còn nguyên túi bọc bầu nylon, chứng tỏ quá trình trồng cây đã diễn ra hết sức cẩu thả. 

23/6

Nhóm Vì Một Hà Nội Xanh đến UBND TP theo lời mời trong lá thư hỏa tốc của Ủy ban, "mời đến trao đổi về nội dung đơn ngày 28/5 liên quan đến việc chặt hạ, thay thế cây xanh trên địa bàn Hà Nội".

Câu kết luận của các cán bộ, mà đại diện là Phó Chánh Văn phòng UBND Phạm Chí Công, là, trong vụ cây xanh, công dân không có quyền yêu cầu Nhà nước giải trình và quan chức Nhà nước không có nghĩa vụ giải trình cho dân.

2-3/7

Trong cao trào của đợt nắng nóng thứ hai tại Hà Nội, một nhóm thành viên trẻ của Vì Một Hà Nội Xanh đã xuống đường, đi phát tờ rơi với nội dung phòng tránh say nắng cho người dân ở thủ đô.

23/9

Đại diện nhóm Vì Một Hà Nội Xanh đến trụ sở tiếp dân Trung ương (số 1 Ngô Thì Nhậm, quận Hà Đông, Hà Nội) để đưa văn bản đề nghị cơ quan Thanh tra Chính phủ vào cuộc, do bản kết luận thanh tra của Hà Nội không đủ khách quan và chính xác.

27/11

Tại một cuộc họp báo, Hội đồng Nhân dân TP. Hà Nội cho biết ông Nguyễn Thế Thảo, đương nhiệm Chủ tịch UBND TP. Hà Nội, đã có đơn xin từ chức và đã được Trung ương đồng ý.

17/12

Nhóm Vì Một Hà Nội Xanh đến Ban Tiếp Công dân, Ủy ban Nhân dân TP. Hà Nội, để trao yêu cầu trả lời các vấn đề liên quan đến việc chặt hạ 30 cây cổ thụ trên đường Láng và đường Bưởi.